Тэрис «Олоҥхоҕо киһи анала» кинигэтэ иккис тыыннанна

Бүгүн Дьокуускайга филологическай наука кандидата, Саха Өрөспүүбүлүкэтин суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ Лазарь Афанасьев-Тэрис «Олоҥхоҕо киһи анала» саҥа кинигэтин тула санаа атастаһыытын түһүлгэтэ сахалыы куттаах-сүрдээх сүүһүнэн дьону муста.

Тэрээһиҥҥэ ааптар кэргэнэ, кинини кытта алтыспыт биир үөлээннээхтэрэ, тыл үөрэхтээхтэрэ, олоҥхоһуттар мустан, Тэрис тус олоҕун, айар үлэтин, саха тыла сайдарыгар хаалларбыт үтүө кылаатын истиҥ тылынан ахтан-санаан аастылар.

Тэрис кэргэнэ Роза Афанасьева бу курдук санаатын үллэһиннэ:

— Биһиги 35 сыл устата ыал буолан олус дьоллоохтук олорбуппут. Хара холбоһуохпутуттан кэргэним ураты айылгылааҕа, мындыр өйдөөҕө тута биллибитэ. Ол иһин мин кинини дьиэ ис-тас үлэтиттэн босхолообутум диэхпин сөп. Оҕолорун олох сөпкө ииппитэ, аҕа быһыытынан биһиэхэ үрдүкү кэрдиискэ турара.

Кини бу «Олоҥхоҕо киһи анала» кинигэтигэр ураты көрүүтүн толору арыйбыта. Олоҥхо — Айыы үөрэҕэ, наука, олох диэн эппитэ. Бу кинигэни аахпыт киһи оннук өйгө-санааҕа кэлиэхтээх диэн бигэтик санаатын тиэрдибитэ.

Кинигэ 400 ахсаанынан таҕыста. Урут бу кинигэ кылгас ис хоһоонноох тахса сылдьыбыттаах, билигин толору таҕыста. Бу кинигэҕэ олоҥхону киһи аналыгар сыһыаран ырытыллар. Ааптар олоҥхо кини удьуор өттүнэн чөл буоларын харыстыырга аналлаах айымны эбит диэн түмүккэ кэлэр.

Лазарь Афанасьев- Тэрис – саха биллэр учуонайа, бөлүһүөгэ, саха итэҕэлин үөрэтээччи. Кини Айыы үөрэҕин сааһылаан суруйан, киэҥ эйгэҕэ таһаарбыта, саха төрүт культуратын оскуола программатыгар суруйан үөрэхтээһиҥҥэ киллэттэрбитэ, «Кут-сүр» түмсүү тэрийээччитэ.

Кинигэ сүрэхтэниитин СӨ Национальнай бибилэтиэкэ кыраайы үөрэтэр национальнай пуондатын салаата уонна «Айыы үөрэҕэ» түмсүү тэрийэн ыыттылар.

 Валентина Догоюсова , ааптар хаартыскаҕа түһэриилэрэ

https://ulus.media/2025/01/27/teris-olonho5o-kihi-anala-kinigete-ikkis-tyynnanna/