События / Бэлиэ түгэннэр
“Олоҥхону ааҕабыт” диэн марафон быйыл Олоҥхо ыһыаҕар төрдүс төгүлүн ыытыллар. Олоҕурбут усулуобуйатынан, 100 киһи П.А. Ойуунускай “Дьулуруйар Ньургун Боотур” олоҥхотун икки күн устата, быспакка-тохтоппокко, утум-ситим бэйэ-бэйэлэрин салҕаан иһэн, барытын ааҕан бүтэриэхтээхтэр. Бу бырайыагы сэргээн, Ил Дархан Айсен Николаев, Олоҥхо ыһыаҕын тэрийэр хамыыһыйа бэрэссэдээтэлэ Сергей Местников, култуура миниистирэ Афанасий Ноев, Нерюнгри оройуонун баһылыга Роман Щегельняк көрөн-истэн бардылар. Марафону аан бастаан тэрийэн […]
Аҕыйах ахсааннаах төрүт олохтоох норуоттар култуураларын сөргүтүүгэ Нерюнгри оройуона инники күөҥҥэ сылдьара мэлдьэх буолбатах. Аҥаардас Иенграны ылан көрүөххэйиҥ. Манна күннээҕи олоҕор эбэҥкилии, эбээннии кэпсэтэр дьон билигин да үгүс. Оттон “Арктика” экспериментальнай интэринээт-оскуола хотугу ыччат төрөөбүт тылын билэригэр туох да улахан суолталаах. Үөрэх бу кыһатыгар 13 арктическай улуустан эрэ буолбакка, Өлүөхүмэ, Алдан, Мииринэй, Ленскэй эбэҥкилэрэ, эбээннэрэ […]
Быйыл Нерюнгри куората төрүттэммитэ 50 сылыгар Олоҥхо ыһыаҕа буолла. Бу куораты тэрийбит Гавриил Чиряев төрөөбүтэ 100 сыла. Кини Аҕа дойду Улуу сэриитин бэтэрээнэ буолар. Оттон биһиги бу саас Улуу Кыайыы 80 сылын бэлиэтээбиппит. Аны туран, олоҥхобут аан дойдуга тахсар саргытын эмиэ Гавриил Иосифович түстээбитэ. Ол курдук, кини өйөөн, Ойуунускай «Дьулуруйар Ньургун Боотур» олоҥхотун нуучча бэйиэтэ […]
Нерюнгри ыһыаҕар кэлбит дьон бары хаартыскаҕа түспүт сирдэрэ – “Ыһыах алгыһа” арт-дьүһүйүү. Бу 5 миэтэрэ үрдүктээх скульптурнай ансаамбылы Тааттаттан төрүттээх маастар Илиан Павлов-Мэндиэмэн, Лариса Лаптева, Василий Винокуров буолан үһүөн оҥордулар. –Эскииһэ аатырбыт худуоһунньук, билигин биһиги кэккэбитигэр суох Иннокентий Пестряков киэнэ. Ону мин пластилинынан объемнай гына оҥорон баран, 10 сылы быһа Олоҥхо ыһыаҕа ыытыллар улуустарыгар үҥүлүтэ сатаабытым […]
Олоҥхо эйгэтигэр өрөспүүбүлүкэҕэ биллэр толорооччу, 2022 с. “Муҥха олоҥхото” күрэх кыайыылааҕа Прасковья Лебедева, үөрэҕин бүтэрэн, Мэҥэ Хаҥаласка үлэлии сырыттаҕына, биир дойдулаахтара хаҥаластар, кыыстарын бэйэлэригэр ыҥыран ылан, Покровскайга Арчы дьиэтигэр фольклор исписэлииһинэн үлэҕэ ылбыттара. Прасковья үлэтин былааннаахтык саҕалаабыта: улуустааҕы Олоҥхо ассоциациятын кытта ыкса үлэлэһэн, Хаҥаласка олоҥхону толорор дьону түмэргэ соруммуттара. Ол курдук, ким онно тыыппалааҕын, баҕалааҕын уонна бу […]
Олоҥхо ыһыаҕын үс күннээх, икки түүннээх күрэхтэһиилэрэ Нерюнгри куоратын «Амикан» этнокомплексыгар түмүктэннилэр. Олоҥхону биирдиилээн толорууга 35 сааһыгар диэри саастаах ыччат дьоҥҥо I үрдэл Бүлүү улууһун Тааһаҕарыттан Сайыына Шамаева буолла. Бирииһэ – 50 тыһ. солк. Кини Ийэ олоҥхоһут Маргарита Григорьева сиэнэ. Тастыҥ балта Нарыйа Шамаева бу күрэххэ эмиэ кытынна, анал аатынан бэлиэтэннэ. Кыргыттар иккиэн устудьуоннар: Сайыына […]
Уважаемые жители города Нерюнгри и гости Ысыаха Олонхо! Сегодня 3-го июля в этнокомплексе «Амикан» состоится показ документального фильма: «Гавриил Чиряев: вехи, проложенные к развитию» («Гавриил Чиряев: сайдыы суолугар эркээйи охсооччу») — к 100-летию легендарного основателя города Нерюнгри, видного государственного деятеля и ветерана ВОВ. В ленте собраны архивные видеоматериалы, интервью с близкими, коллегами и современными лидерами […]
В настоящее время в республике действуют 10 Домов Олонхо. Арктический центр эпоса и искусств, возводимый в Якутске, возглавит систему Домов Олонхо. Презентация будущего культурного флагмана состоится 4 июля в 13:00 на площадке Ысыаха Олонхо в Нерюнгри. В настоящее время в Якутии действуют 10 Домов Олонхо, чья миссия — сохранение и увековечение народного эпоса, распространение культуры […]
Бэс ыйын 19 күнүгэр Сунтаарга Кыыл Уолун аатынан норуот айымньытын дьиэтигэр С.А.Зверев-Кыыл Уола «Кыыс Кыыдаан» олоҥхотун премьерата буолла. Олоҥхону Сергей Афанасьевич Ньурба тыйаатырыгар үлэлии сылдьан, Иван Васильев оҕонньор тылыттан суруйбут. Ону хаттаан тилиннэрэн, саха народнай суруйааччыта Сайа сурукка түһэрбитин талааннаах режиссер Сергей Потапов туруорда. С.А.Зверев аатынан Саха национальнай үҥкүүтүн тыйаатырын артыыстара хамсаныынан дьүһүйдүлэр. Сунтаар талааннаах олоҥхоһуттара, култуура исписэлиистэрэ Айсен Федоров, Туйаара Алексеева ыллаан-туойан, олоҥхолоон, үҥкүүһүттэр […]
«Дорҕоонноох ыһыах дуораһыйар, баараҕай ыһыах барҕарар, дэлэй ыһыах тэнийэр» диэн ааттаммыт V улуустааҕы Олоҥхо ыһыаҕа быйыл Хатылы нэһилиэгэр ыытылынна. Үрүҥ тунах ыһыах бу нэһилиэктэн төрүттээх биллэр олоҥхоһуттар Алексей Кривошапкин-Нуора Өлөксөй 155, Михаил Белых 145, Григорий Устинов- Ньоҕойоон Уола 125, ыhыах ыhааччы Ульяна Платонова –Уус Ылдьаана 180 үбүлүөйдээх сылларыгар ананна. Түһүлгэҕэ киириигэ, кэлбит ыалдьыттары сылгыны иитиинэн […]
Олоҥхо ыһыаҕын тэрийэр СӨ Бырабыыталыстыбатын хамыыһыйата Нерюнгри куоракка үлэлээтэ. Таастаахха СӨ Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Сергей Местников салайар хамыыһыйата Таастаах сиригэр “Амикан” этнографическай комплекс тутуутун көрдө-иһиттэ. Дьэ, ыһыахтыыр сир киэҥэ-куоҥа сөхтөрдө! Турар сирэ кыраһыабайа, үрдүгэ, тутуута элбэҕэ — бэйэтэ сүүнэ куорат! Оройуон баһылыга Роман Щегельняк тэрийэр хамыыһыйаҕа тутуу хаамыытын сиһилии билиһиннэрдэ. Сергей Местников: “Сыл саҥатыгар бу Таастаах […]
Бэс ыйын 3 күнүгэр СӨ Бырабыыталыстыбатын өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо ыһыаҕын тэрийэр хамыыһыйата Нерюнгри куоракка үлэлээтэ. Күн бастакы аҥаарыгар СӨ Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Сергей Местников салайар хамыыһыйата Таастаах сиригэр «Амикан» этнографическай комплекс тутуутун көрдө-иһиттэ. Дьэ, ыһыахтыыр сир киэҥэ-куоҥа сөхтөрдө! Турар сирэ кырасыабайа, үрдүгэ, тутуута элбэҕэ — бэйэтэ сүүнэ куорат! Оройуон баһылыга Роман Щегельняк тэрийэр хамыыһыйаҕа тутуу хаамыытын сиһилии билиһиннэрдэ. Олоҥхо ыһыаҕа […]
Олоҥхо ыһыаҕар бэлэмнэнии үлэтэ хайдах баран иһэрин СӨ Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Сергей Местников мунньаҕар кэпсэттилэр. —Олоҥхо ыһыаҕар диэри ыйтан эрэ ордук кэм хаалла. Тэрээһини үрдүк таһымнаахтык ыытар туһуттан хайысхаларынан эппиэттээх бөлөхтөр бары үлэлэрин күүһүрдэллэрэ наада. Аныгыскы нэдиэлэҕэ Нерюнгрига култуура уонна успуорт хамыыһыйалара кыттыылаах көһө сылдьар мунньаҕы былаанныыбыт, — диэтэ Сергей Местников. Олоҥхо ыһыаҕа Нерюнгри улууһугар […]
Креативнай индустрия сайдыытыгар туһуламмыт «Уһук Илиҥҥэ оҥоһулунна» пуорум чэрчитинэн ыам ыйын 31 күнүгэр Доҕордоһуу болуоссатыгар, Олоҥхо тыйаатыра уонна М.К. Аммосов аатынан ХИФУ Култуурунай киинин айар кэлэктиибэ кыттыһан, «Олоҥхо эйгэтин арыйан» испэктээги көрдөрдүлэр. Испэктээк режиссера — Олоҥхо тыйаатырын кылаабынай режиссера Роман Дорофеев. Кыттыыны ыллылар — Олоҥхо тыйаатырын ааттаах-суоллаах артыыстара Гаврил Менкяров, Анастасия Алексеева, Наталья Слепцова, Лена Оленова, Павел […]
Якутия в эти дни стала центром диалога вокруг глобальной повестки: формирование городской экономики Дальнего Востока через креативные инфраструктуры обсуждают в эти дни представители власти и креаторы. II Форум креативных индустрий «Создано на Дальнем Востоке» работает в Якутске второй день. Основная площадка деловой и культурной программ – кластер «Квартал труда». Интеллектуальную, творческую деятельность субъектов креативных индустрий, […]
Уус Алдаҥҥа быйыл кулун тутарга олоҥхо оскуолата икки күн устата үлэлээтэ. Үөрэххэ барыта 250 киһи кыттан, олоҥхо туһунан билиитин хаҥатта. Тэрээһин кыттыылаахтарын – олоҥхону чинчийэр научнай институт үлэһиттэрин, улууспут үөрэҕириитин, култууратын эйгэлэрин үлэһиттэрин, уһуйааччылары, кыраайы үөрэтээччилэри, олоҥхоһуттар сыдьааннарын Павел Окоемов алгыһынан көрүстэ, Олоҥхо дьиэтин үлэһиттэрэ арыылаах алаадьынан, сөрүүн быыппаҕынан айах тутан күндүлээтилэр. Бастакы күҥҥэ олоҥхону […]
Сунтаар улууһун оскуолалара Арассыыйаҕа Аҕа дойду, Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр Ийэ дойду көмүскээччилэрин сылларынан, Сунтаар улууһугар С.А.Зверев-Кыыл Уола 125 сылыгар, Улуу Кыайыы 80 сыллаах үбүлүөйүгэр аналлаах «Олоҥхо дойдутун оҕолорун оһуордаах түһүлгэтэ» улуустааҕы бэстибээлгэ актыыбынай кыттыыны ылаллар. Бүлүүчээн, Наахара, Кириэстээх, Аллыҥа, Тойбохой, Арыылаах, Маар Күөл, Дьаархан, Илимниир, Хадан, Тэҥкэ, Бордон оскуолаларын үөрэнээччилэрэ «Олоҥхо дойдутун оҕолорун оһуордаах түһүлгэтэ» улуустааҕы […]
В Театральной гостиной Донецкого государственного академического театра оперы и балета состоялся показ киноверсии якутской оперы-олонхо «Ньургун Боотур». Зрители, включая деятелей культуры, высоко оценили спектакль, отметив режиссуру, вокальные партии, работу оркестра, балета и художников. Фото: sakha.gov.ru Худрук Донецкого дома работников культуры Виктория Базилевская назвала постановку «гимном культуры Якутии», подчеркнув уникальность трактовки образов и силу творческого коллектива: […]
От ыйын 4-5 күннэригэр Нерюнгри оройуонугар Олоҥхо ыһыаҕа ыытыллыаҕа. Суолталаах тэрээһин «Ытык хайалар баалларын тухары аан дойду эстиэ суоҕа» («Пока cтоят священные горы – мир не рухнет») ыҥырыы тылынан ыытыллыаҕа. Ыһыах тэрээһинигэр Улуу Кыайыы 80 сыллаах үбүлүөйдээх сылыгар анаммыт 1944-1945 сыллардааҕы ыһыахтары холобурдуохтара, Аҕа дойду көмүскээччилэрин ахтан ааһыахтара. Элбэх омук түөлбэлээн олорор сирин былыр-былыргыттан күн […]
Киэн туттар биир дойдулаахпыт, Нам, Өлүөхүмэ улуустарын, Таастаах нэһилиэгин Ытык киһитэ, үлэ бэтэрээнэ, норуот ырыаһыта, айылҕаттан айдарыылаах Ийэ олонхоһут Афанасий Егорович Соловье-Соһу төрөөбүтэ 90 сылын муус устар 4 күнүгэр туолбута. Нам улууһун Таастаах нэһилиэгиттэн төрүттээх Ийэ олоҥхоһут Афанасий Егорович Соловьев – Соһу төрөөбүтэ 90 сылынан «Көстөөх сиртэн өрүкүнүйэн көстөр көмүс нэлим сиэллээх үүт кэрэ аттаах уоттаах болот […]