moder_2, Автор в Сайт Олонхо
Главная / Архив автора: moder_2
Мы проведём Ысыах Олонхо в Нерюнгри на самом высоком уровне!

В 2025 году Нерюнгринский район впервые примет Ысыах Олонхо. Сегодня провёл совещание, где обсудили ход подготовки и актуальные вопросы организации праздника. Ысыах Олонхо состоится 4–5 июля. Символично, что это важное и значимое событие пройдёт в год 50-летия южной столицы республики — города Нерюнгри, а также в год 80-летия Победы в Великой Отечественной войне. Под руководством […]

04.02.2025
«Ала Булкун» кэмиэдьийэ-олоҥхону үөрэ-көтө көрдүбүт

Олунньу 2 күнүгэр Олоҥхо тыйаатырын «Ала Булкун» олоҥхо испэктээҕэр (реж. Г. Мэҥкээрэп) сылдьан кэллибит. Киһи кэрэхсиирэ диэн ыччат, оҕо үгүс, саала иһэ лыык курдук толору. Павел Колесов толоруутугар Ала Булкун бухатыыр уобараһа атын туруорууларга майгыннаабаттык көһүннэ. Артыыс эгэлгэ талаанын, куолаһын, хамсаныытын, күллэрэр дьоҕурун хайҕаатыбыт. Бу сырыыга кэмиэдьийэ жанрдаах испэктээҕи үөрэ-көтө көрдүбүт. Күлүү категория быһыытынан фольклорга […]

04.02.2025
КЫЫЛ УОЛУН СЫЛА САҔАЛАННА!

Тохсунньу 30 күнүгэр Өксөкүлээх аатынан култуура уораҕайыгар күнүс 3 чаастан сунтаардыы оһуокай дуорайда, олохтоох ас-үөл, уус-уран оҥоһук атыыта тэнийдэ. Дьон саҕаланыаҕыттан тобус-толору, мин хойутаан тиийэн хата биир түһүлгэҕэ эргийсэн хааллым. Оһуокай быыһыгар кэнсиэр чэрчитигэр хабыллыбатах талба талааннаахтар ырыаларын-тойуктарын эмиэ иһиттибит.🌈18:00 ч УЛУУ КИҺИ УТУМА диэн үс чаастаах кэнсиэри көрөөччү утаппыттыы, хас биирдии толорууну дохсун ытыс […]

01.02.2025
Уруйдан улууттан улуубут!

А.Е. Кулаковскай аатынан Норуоттар доҕордоһууларын дьиэтин иннигэр «Сунтаардар Сэргэй Сибиэрэп аатынан сылларын аһаллар» диэн ыҥырар-угуйар сурук ыраахтан дьэрэлийэн киһи бөҕөнү түмтэ. Ыгыаттаттан С.А. Зверев-Кыыл Уолун түмэлиттэн улуу киһибит олорбут олоҕун барытын кэрэһэлиир быыстапка кэлэн биир сааланы киэптии турунан кэбиспит. Аллараа этээскэ Сунтаар улууһун бородууксуйата, аатырар Элгээйи бичиэнньэтиттэн саҕалаан эт – үүт оҥоһук анньан кэбиспит. Иккис […]

01.02.2025
Улуу Сибиэрэпкэ аналлаах тэрээһинтэн дуоһуйа астынным

Дойдум Сунтаарым дьонун кытары алтыһан, оҕо сааспын санаан, эдэр кэммин эргитэн, биир кэмҥэ үлэлээбит үөлээннээхтэрбин көрсөн, олус диэн долгуйдум, үөрдүм. Түбэйим, Түбэй Дьаарханым — үлэлээн, олорон ааспыт, өйдүү-саныы сылдьар дойдум. Киһи сааһырдаҕын аайы дойдута, дойдутун дьоно ордук күндүтүйэн иһэр эбит. Бэҕэһээ Улуу киһибит Сергей Зверев-кыыл Уола үбүлүөйдээх сылын сунтаардар Дьокуускайга кэлэн олус да бэркэ тэрийэн […]

01.02.2025
Чээбий олоҥхотунан “АЛА БУЛКУН”

✨ Болҕойуҥ! Сэргээҥ! Сэҥээриҥ! ✨ 🔹 Олоҥхо театра олунньу 2 күнүгэр киэһэ 5 чааска диэн ааттаах көрү көҕүлүттэн туппут омуннаах испэктээгэр ыҥырар. 🕺🏽Режиссер: Гаврил Менкяров күүстээх репетиция ыыта сылдьар🏛️Буолар сирэ: Өксөкүлээх Өлөксөй аатынан Норуоттар доҕордоһууларын дьиэтэ🎫Билиэт сыаната: 500 солк.Онлайн сайтка: https://clck.ru/3FymFdМост сыһыарыыга: https://clck.ru/3FymFe📞Сиһилии билсэр төлөпүөҥҥүт: 34-03-19

01.02.2025
Сунтаарга Кыыл Уолугар аналлаах ыһыахха бэлэмнэнии саҕаланна

Сунтаар улууһун култууратын салайааччыта Кыыл Уолугар аналлаах үбүлүөйдээх тэрээһиҥҥэ бэлэмнэнии үлэтин хаамыытын туһунан иһитиннэрдэ. «Быйыл, 2025 сылга, саха омук киэн туттуута Сергей Зверев – Кыыл Уола төрөөбүтэ 125 сылын туолар. Манна Ил Дархан дьаһалынан бырабыыталыстыба Сергей Местников салайааччылаах хамыыһыйата тэриллэн үлэ-хамнас ыытылла турар. СӨ култууратын министиэристибэтэ уонна Сунтаар улууһун дьаһалтата бары күүспүтүнэн үлэлии-хамсыы, бэлэмнэнэ сылдьабыт», […]

30.01.2025
«Нуоҕалдьын кугас аттаах Тойон Дьаҕарыма бухатыыр» олоҥхотунан куукула испэктээк

Олоҥхо театра саха норуодунай суруйааччыта, поэт, олоҥхоһут Владимир Михайлович Новиков-Күннүк Уурастыырап үтүө аатын ааттатан, «Нуоҕалдьын кугас аттаах Тойон Дьаҕарыма бухатыыр» олоҥхотунан куукула испэктээгэр ыҥырар. Эһиэхэ эрэ анаан, эдэр артыыстар олоҥхо алыптаах эйгэтин, Тойон Дьаҕарыма күүстээх-уохтаах, хорсун-хоодуот бэйэтин, дьикти сырыыларын бэйэлэрэ оҥорбут куукулаларынан көрдөрүөхтэрэ! 🏛️ Буолар сирэ: Өксөкүлээх Өлөксөй аатынан Норуоттар доҕордоһууларын дьиэтин Гостинай саалата🕕 Буолар […]

29.01.2025
Тэрис «Олоҥхоҕо киһи анала» кинигэтэ иккис тыыннанна

Бүгүн Дьокуускайга филологическай наука кандидата, Саха Өрөспүүбүлүкэтин суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ Лазарь Афанасьев-Тэрис «Олоҥхоҕо киһи анала» саҥа кинигэтин тула санаа атастаһыытын түһүлгэтэ сахалыы куттаах-сүрдээх сүүһүнэн дьону муста. Тэрээһиҥҥэ ааптар кэргэнэ, кинини кытта алтыспыт биир үөлээннээхтэрэ, тыл үөрэхтээхтэрэ, олоҥхоһуттар мустан, Тэрис тус олоҕун, айар үлэтин, саха тыла сайдарыгар хаалларбыт үтүө кылаатын истиҥ тылынан ахтан-санаан аастылар. Тэрис кэргэнэ Роза […]

27.01.2025
«ӨБҮГЭ БЫСТЫБАТ СИТИМЭ» фольклор өрөспүүбүлүкэтээҕи XV бэстибээлэ

Күнэ-дьыла: 2025 с. олунньу 24-26 күннэрэЫытыллар сирэ: Өксөкүлээх Өлөксөй аатынан Норуоттар доҕордоһууларын дьиэтэ, көстүүнэй саалата.Бэстибээли тэрийээччилэр: СӨ култуураҕа уонна духуобунай сайдыыга министиэристибэтэ, СӨ АТ «Олоҥхо Тыйаатыра» научнай-методическай уонна тас сибээскэ үлэҕэ Олоҥхо Киинэ, Өксөкүлээх Өлөксөй аатынан Норуоттар доҕордоһууларын дьиэтэ, “Олоҥхо Ассоциацията» уопсастыбаннай тэрилтэ.Сыала-соруга:-норуот ырыата, тойук, чабырҕах, хомус үгэс быһыытынан толоруллар эйгэтин кэҥэтии;-оҕо чөмчүүк сааһыттан норуот ырыатын, […]

27.01.2025
Эрилик Эристиин «Айыы Дьөһүөл» олоҥхотун биир дойдулаахтара толороллор

Эрилик Эристиин. Сахалар Островскайбыт: хараҕа көрбөт буолбутун да кэннэ, айарын уҕарыппакка, дьонунан суруйтаран, саха литературатыгар роман курдук бөдөҥ айымньыны бастакынан бэлэхтээбит улуу киһибит. Кини бүгүн төрөөбүт күнэ: 1892 сыл тохсунньу 24 күнүгэр  Боотур Ууһун (Чурапчы) Чакырыгар күн сирин көрбүтэ. Устар ууну сомоҕолуур уус тыллаах олоҥхоһут, тылга айылҕаттан тыыппалаах талба талаан буолан, туох да улахан үөрэҕэ […]

24.01.2025
Олоҥхо ыһыаҕар түмүк санааларым

Олоҥхо ыһыаҕар анал тэрээһиннэри көрөр былааммынан сыалланан, онно болҕомто ууран сырыттым. Тэрээһин барыта биир тэҥ бириэмэҕэ буолбут буолан, төһө да баҕардаргын, барытын хабан сиһилии көрөр кыах суоҕа. Онон бу түһүлгэ ордук этэ диир кыаҕым суох. Ол курдук биһиги улууспутун көрсүбүт Амма Болугур нэһилиэгин түһүлгэтигэр сылдьан, нэһилиэк историятын олус сэргээтим. Улуус 14 нэһилиэгиттэн ойуччу элбэх талааннаах […]

23.01.2025
Бастакы Хаҥалас нэһилиэгин олоҥхоһуттара

Олоҥхо — саха норуотун тылынан айымньытын кылаан чыпчаала. Ис хоһоонунан, эгэлгэ сюжетынан, сиппит-хоппут уобарастарынан, уус-уран ойуулааһыннарынан олус баай.Олоҥхоһуттар норуот бу сүдү баайын үйэттэн үйэлэр тухары көлүөнэттэн көлүөнэҕэ биэрэн, биһиги күннэрбитигэр аҕаллылар. Урукку өттүгэр олоҥхоһут хоммут ыалыгар дьоро киэһэ буолара. Норуот олоҥхоҕо умсугуйуута, тардыһыыта түбэһиэхчэ буолбат. Оччолорго үөрэх-сайдыы намыһах кэрдиискэ турар кэмигэр олоҥхолооһун улахан култуурунай суолталааҕа. […]

23.01.2025
Чиллэ Баһылай олоҥхотун иһиттибит

Киһи олоҥхону аахтаҕына, кэрэтик саҥарарга, олоҥхо тылын өйдөөтөҕүнэ, мындырдаан толкуйдуурга, ис хоһоонун биллэҕинэ, сөптөөхтүк дьаһанан олорорго үөрэнэр. Онон бу улуу айымньы киһиэхэ бары өттүнэн үчүгэйи оҥорор. Олоҥхо декадатын чэрчитинэн сэтинньи 30 күнүгэр Чуукаар нэһилиэгэр Е.М. Поликарпов аатынан норуот айымньытын киинигэр айылҕаттан айдарыылаах Ийэ олоҥхоһут, элбэх олоҥхо ааптара Василий Иванович Иванов — Чиллэ Баһылай ыалдьыттаата. Үөрүүлээх […]

23.01.2025
Олоҥхо туруоруута биһирэннэ, «Ноо» дэттэрдэ!

Хаҥалас нэһилиэгэр өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн ыытылла турар Олоҥхо декадатын чэрчитинэн «Харбаанча Хоһуун бухатыыр» олоҥхо туруоруллан, көрөөччүлэр киэҥ биһирэбиллэрин ылла. Олоҥхо ааптара Үөһээ Бүлүү улууһун Хоро нэһилиэгин култуура киинин методиһа, эдэр талааннаах үлэһит Хаарчаана Семенова буолар. Бу саҥа испэктээк премьератын С.П. Гаврильев аатынан «Тойук» норуот айымньытын дьиэтин уус-уран салайааччыта Венера Винокурова уонна ыччат исписэлииһэ Марфа Осипова сыыппара […]

23.01.2025
«Олоҥхо диэни бу кэннэ өссө күүскэ таптаатым!»

Ахсынньы 7 күнүгэр Ньурбатааҕы драмтеатр уораҕайыгар Ньурба улууһун култууратын биир чаҕылхай көстүүтэ дьон-сэргэ дьүүлүгэр таҕыста. С.С.Егоров – Оһоокой Сэмэн «Күн Тэгиэримэн Бухатыыр» олоҥхотун 17 диэри саастаах оҕолор оонньоон көрдөрдүлэр. Бу диэн эттэххэ, эдэр артыыстар сорохторо сыанаҕа тахса илик, сорохторо фольклорнай куруһуоктарга дьарыктанар оҕолор. Олоҥхо курдук сүдү айымньыны тилиннэрэн, сыанаҕа көрдөрүү, ону ааһан көрөөччүгэ итэҕэтиилээхтик тиэрдии […]

23.01.2025
«Күн Тэгиэримэн Бухатыыр» олоҥхо-испэктээк Дьокуускайга сүрэхтэннэ

Ахсынньы 17 күнүгэр Марха (Ньурба) улууһа төрүттэммитэ 200 сылыгар аналлаах Дьокуускай куоракка ыытыллар Ньурба күннэрин тэрээһиннэрин чэрчитинэн СӨ култууратын Үтүөлээх үлэһитэ С.С. Егоров-Оһоокой Сэмэн «Күн Тэгиэримэн Бухатыыр» олоҥхо-испэктээгэ СӨ үүнэр көлүөнэ тыйаатырын үрдүк сыанатыгар сүрэхтэннэ. Ньурба дьоно-сэргэтэ, талааннаах оҕолоро, саха норуотун киэн туттуутун, ЮНЕСКО шедеврынан билиниллибит саха Олоҥхотун бүттүүн өрөспүүбүлүкэ таһымыгар, биир дойдулаахтарыгар, ыалдьыттарга, саха […]

23.01.2025
Навстречу «Ысыаху Олонхо»: От эпоса к диалогу культур

В этом году Нерюнринский район примет одно из важнейших культурных мероприятий Якутии – Ысыах Олонхо. В рамках подготовки к нему в первых числах февраля в районе состоится XV Межрегиональная научно-методическая конференция «Ысыах Олонхо в Нерюнгринском районе: от эпоса к диалогу культур». В настоящий момент идет подготовка к конференции. С рабочим визитом в Нерюнгри находятся директор […]

23.01.2025
Тэрис «Олоҥхоҕо киһи анала» кинигэтин тула кэпсэтиигэ ыҥырабыт

СӨ Национальнай бибилэтиэкэ кыраайы үөрэтэр пуондатын салаата уонна «Айыы үөрэҕэ» түмсүү тохсунньу ый ытык киһитэ Лазарь Андреевич Афанасьев-Тэрис «ОЛОҤХОҔО КИҺИ АНАЛА» үлэтин тула кэпсэтиини тэрийэр. Лазарь Афанасьев-Тэрис – саха биллэр учуонайа, бөлүһүөгэ, саха итэҕэлин үөрэтээччи. Кини Айыы үөрэҕин сааһылаан суруйан, киэҥ эйгэҕэ таһаарбыта, саха төрүт культуратын оскуола программатыгар суруйан, үөрэхтээһиҥҥэ киллэттэрбитэ, «Кут-сүр» түмсүү тэрийээччитэ. Буолар сирэ: […]

23.01.2025
Сунтаарга «Оҕо уонна олоҥхо» айар түмсүү түһүлгэтэ

С.А.Зверев- Кыыл Уолун УНАК «ОҔО УОННА ОЛОҤХО» улуустааҕы айар түмсүү түһүлгэтин тэрийдэ. Манна сүрүннээн ыччаты олоҥхоҕо сыһыарыы уонна Олоҥхо дьиэлэрин үлэтин-хамнаһын туһунан кэпсэттилэр. Улууска олоҥхо тула үлэлиир дьон, олоҥхону үөрэтээччилэр, култуура үлэһиттэрэ мустан, киэҥ далааһыннаах кэпсэтии олохтоотулар. Дьокуускай куораттан СӨ култуураҕа уонна духуобунай сайдыыга министиэристибэтин геокультурнай сайдыы институтун директорын солбуйааччыта Сардана Брызгалова “Биир ситим Олоҥхо […]

22.01.2025