«Айыы кыһата» кыл бөлөх т(Ю Владимир, Ефремова Наталья, Борисов Иннокентий, Харитонова Уруйдаана, Никитина Мария, Бурнашева Альбина, Саввина Ильяда, Николаева Наталия) толоруутугар — «Олоҥхо». Айсен Кысылбаиков дьүһүйүүтэ. Оператор — айаал Евдокимов. Киһи иһиттэр истэ олоруох курдук, сахалыы тыыннаах, куту-сүрү уоскутар уран, алыптаах айымньы чочуллан тахсыбыт.
Аан дойду норуоттарын олохторун-дьаһахтарын, култуураларын, үөрэхтээһинин, наукатын харыстыыр, үйэтитэр ЮНЕСКО норуоттар икки ардыларынааҕы холбоһуктаах тэрилтэ дойдутааҕы салаатын үлэһиттэрэ, ЮНЕСКО холбоһук 90 сылыгар анаан, үйэлээх көмүс пуондаҕа киирэр документальнай киинэлэри Россия регионнарын кэрийэн устан саҕалаабыттар. Бу күннэргэ»Культура» ханаал уста сылдьар. Бэҕэһээ Мэңэ Хаңалас улууһун Гавриил Колесов албан аатын сүгэр Олоңхо дьиэтигэр тахсан үлэлээтилэр. Манна Олоҥхо Ассоциацията […]
Олоҥхону кыра оҕоҕо билиһиннэрии, тиэрдии үгүс сыраны, ураты сыһыаны эрэйэр. Иитээччилэр бэйэлэрин дьоҕурдарын, сатабылларын туһанан, көрдөрөн, үтүгүннэрэн, дьарыктаан оҕону олоҥхо кэрэ эйгэтигэр уһуйаллар. А.А. Черемных аатынан Амматааҕы оҕо искусствотын оскуолатын уһуйааччыта Татьяна Александровна Томская алгыстаах Амма сиригэр Олоҥхо ыһыаҕар иитиллээчитин, Амматааҕы орто оскуола I кылааһын үөрэнээччитэ Катя Никонованы кытыннарда. 8 саастаах кыыс оҕо Петр Решетников […]
Аммаҕа олоҥхо ыһыаҕын көрсө, Амма улууһун Эмис нэһилиэгиттэн төрүттээх биир дойдулаахпыт, М.К. Аммосов аатынан ХИФУ Олоҥхо научнай-чинчийэр институтун «Лингофольклорнай» сиэктэрин сэбиэдиссэйэ, филологическай наука кандидата, «Ааттаах олоҥхоһуттар аартыктарынан, ытык кырдьаҕастар ыллыктарынан» диэн бырайыак ааптара Юрий Петрович Борисов «Баһырҕастаах аттаах Баабый Баатыр» диэн олоҥхотун музыкальнай-хореографическай испэктээги туруоруу — биһиги кылааспыт бырайыага буолар, 22 оҕо кылааспытыттан кыттыыны ылар. «Баһырҕастаах аттаах Баабый […]
Тойук – саха омугун биир сүдү баайа, уратыта. Саха тойуга үгэс буолбут култууратын жанра. Бу бэртээхэй ырыа жанра күн бүгүнүгэр диэри оннуyан хаалла. Тойук ис хоһооно ханнык баҕарар улахан суолталаах тиэкис эбэтэр тематика араас уратыта диэн сыаналанар. Денис Оконешников санаатын маннык үллэстэр:– Мин Мэңэ Хаңалас Дьабыыл нэһилиэгиттэн сылдьабын.– Эн санааҕар, тойук уонна олоңхо туох ситимнээҕий?– […]
На V Северном форуме по устойчивому развитию, который пройдет в Якутске с 24 по 27 сентября, якутская эпическая опера «Ньургун Боотур» впервые будет показана с английскими субтитрами. Это сделано специально для иностранных делегатов, сообщил руководитель Театра оперы и балета Якутии Владислав Левочкин. Показ состоится 25 сентября. Зрители увидят на экране одновременно русские и английские субтитры […]
Култуура уонна ускуустуба Аартыкатааҕы судаарыстыбаннай үнүстүүтүн ректорын, кэлэктиибин, үөрэнэр уонна бүтэрбит устудьуоннарын ааттарыттан ытыктыыр, таптыыр күндү киһибит Агафья Еремеевна, бу күн сириттэн букатыннаахтык барбытынан, кини дьиэ кэргэнигэр, чугас дьонугар, доҕотторугар, биир идэлээхтэригэр дириҥ кутурҕаммытын биллэрэбит. Агафья Еремеевна өрөспүүбүлүкэбитигэр култуура уонна ускуустуба үрдүк үөрэҕин кыhата баар буоларыгар сүҥкэн өҥөлөөх, улахан сабыдыаллаах. Ол курдук, 90-с сылларга хаһыакка […]
Олоҥхо театрын бар дьоно Б. Ойуунускай аатынан Судаарыстыбаннай бириэмийэ лауреата, РФ педагогическай уонна социальнай наукаларын академиятын чилиэнэ, тыл билимин хандьыдаата, Уус Алдан улууһун Ытык киһитэ Агафья Еремеевна Захарова бу дьыл балаҕан ыйын 16 күнүгэр биһиги кэккэбититтэн букатыннаахтык барбытынан чугас дьонугар, аймахтарыгар, дьиэ кэргэнигэр дириҥ кутурҕаммытын тиэрдэбит. А.Е. Захарова өрөспүүбүлүкэ билимин уонна култууратын эйгэтигэр биир сэдэх […]
Олоҥхо аан дойду чулуу айымньыта буоларыгар, ЮНЕСКО билинэригэр сүҥкэн үлэни ыыппыт, саха фольклорун уонна олоҥхотун чинчийбит Агафья Еремеевна Захарова бу күн сириттэн күрэннэ. Кини Олоҥхо киинин дириэктэрэ этэ. Филологическай наука кандидата, доцент, Ойуунускай аатынан бириэмийэ лауреата, РФ педагогическай уонна социальнай наукаларын академиятын дьиҥнээх чилиэнэ, СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ, Уус Алдан Бочуоттаах гражданина, култуура, үөрэхтээһин уонна […]
Таатта улууһун Дьохсоҕон нэһилиэгэр ураты талааннаах Далбар Хотун баар диэн истибитим син ыраатта. Биир үтүө күн бииргэ үөрэммит дьүөгэм, биһиэхэ олус көхтөөх, бэһиэлэй, артыыска баар диэбитэ. Кимий диэн ыйыталаспытым, Таатта улууһун Дьохсоҕон нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо, үлэ бэтэрээнэ, элбэх бэлиэ, мэтээл хаһаайката, олоҥхону толорооччу, Былатыан Ойуунускай аатынан Норуодунай тыйаатыр артыыһа, сыана бэтэрээнэ Валентина Петровна Харайданова-Эбээ Валя […]
Олоҥхо тыйаатыра XVII айар сезонун, Оҕо саас сылынан сибээстээн, куукула испэктээктэринэн саҕалыыр. Куукулаларынан оонньонор испэктээк оҕоҕо олоҥхо өйдөбүлүн, суолтатын, ис хоһоонун уонна үс дойдутун, дьоруойдарын судургутук билиһиннэрэргэ бэртээхэй ньыма буолар. Онон уһуйааннар уонна оскуолалар уһуйааччылара! Балаҕан ыйын 16-30 күннэригэр, үлэ бириэмэтигэр 34-03-19 нүөмэргэ эрийэн, сайаапка биэрэҥҥит, дьыссааккытыгар уонна үөрэххит кыһатыгар Олоҥхо тыйаатырын ыҥыраҥҥыт, Н.И. Степанова-Ноорой […]
В рамках открытия сезона «Ленфильм-клуба» на базе киностудии «Ленфильм» в Санкт-Петербурге состоялся показ киноверсии оперы-олонхо «Ньургун Боотур». Мероприятие прошло в рамках X Санкт-Петербургского международного культурного форума — Форума объединенных культур. Зал был полон, электронные места для посещения события были заполнены за три часа с момента открытия регистрации. Обсуждение зрителей с организаторами мероприятия после просмотра было […]
Володя уонна Оля Бөлөххө киир: Ольга Дорофеева уонна Владимир Михалев – Олоҥхо тыйаатырын артыыстара, “Бэйбэрикээн” киинэҕэ Бэйбэрикээн эмээхсин кыыһа Алтаана Куону уонна Хаардьыт Бэргэни оонньообут артыыстар. Эчи, иккиэн эдэрдэрэ, кэрэлэрэ да бэрт! Бу ааспыт сыл кинилэр ыал буолан, ахсынньы 31 күнүгэр уол оҕолоннулар. Киинэҕэ көстөр уоттаах таптал олоххо да күөдьүйэн кэлэр эбит! Оля Таатта улууһун […]
Таатта Баайаҕатыттан төрүттээх Номоҕон Арчыманы көрсөммүн, үс чаас устата ирэ-хоро сэһэргэстим. Кини үгүс хоһоон, ырыа, «Үс кут» остуол оонньуутун ааптара, өрөспүүбүлүкэтээҕи олоҥхо күрэстэрин кыттыылааҕа, муҥутуур кыайыылааҕа. Бу ураты айар куттаах, олоххо тус көрүүлэрдээх, бэрт интэриэһинэй кэпсээннээх эдэр киһилиин сэһэргэһиим кып-кыра лоскуйун сэгэтэн ааҕааччыбар билиһиннэрэбит. Сахалыы ааттаныы — Кэпсэтиибитин эн ааккыттан саҕалыахха. Төрөппүттэриҥ биэрбит ааттарын туох санааттан […]
Буолан ааспыт устуоруктар уонна кыраайы үөрэтээччилэр II кэмпириэнсийэлэригэр биир дакылаат ураты болҕомтону тарта. Ол – Мэҥэ Хаҥалас улууһун Матта оскуолатын психолог-учуутала Вероника Александрова-Эрэлкээнэ “Саха омук” уопсастыбаннай түмсүү билиҥҥи кэмҥэ суолтата” диэн үлэтэ. Биһиги биир үксүн уруккуну үөрэтэргэ “ол сабыытыйа бачча сыллаахха буолбута, ол киһи бачча сыллаахха төрөөбүтэ” диэн халыып буолбуту хатылыыбыт. Ол устуоруйаҕа интэриэһи көбүппэт, […]
Мэҥэ Хаҥалас улууһун көҕүлээһининэн, РСФСР үтүөлээх, саха норуодунай артыыһа, Былатыан Ойуунускай аатынан Судаарыстыбаннай бириэмийэ лауреата, ССРС Суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ, уһуйааччы, саха олоҥхотун киэҥ эйгэҕэ таһаарыыга үтүмэн үгүс үтүөлээх Гавриил Гавриилович КОЛЕСОВ аатын үйэтитиигэ анаммыт үлэни торумнуур киэҥ ыҥырыылаах мунньах 2021 сыллааха Дьокуускайга буолавн ааспыта. Ол туһунан суруналыыс Татьяна Маркова суруйбутун ааҕыҥ. Кэпсэтиини Саха Өрөспүүбүлүкэтин “Олоҥхо […]
Амгинский улус станет местом для нового игрового пространства для детей под названием «Мир Олонхо». Этот проект, разработанный начальником Управления культуры и народного творчества района Иваном Ивановым, получил поддержку президента России в форме гранта. По словам Ивана Иванова, проект имеет важное социальное значение, направленное на воспитание подрастающего поколения. Он подчеркнул, что создание «Мира Олонхо» обеспечит детям […]
Библиотечный фонд Национального центра аудиовизуального наследия народов РС(Я) им. И.С. Жараева пополнился книгами по олонхо и фольклору: шесть научных − по изучению бесценных материалов амгинских олонхосутов и наследия крупного российского этнографа Виктора Николаевича Васильева, два − массово-политических олонхо для детей, и другие уникальные собрания сочинений. Библиотечный фонд Национального центра аудиовизуального наследия народов РС(Я) им. И.С. […]
Олоҥхо ыһыаҕа бэрт тэрээһиннээхтик, үчүгэйдик буолан ааста. Ырыата-тойуга дуорайда, суон сураҕа сир-сир аайы тарҕанна, оонньуулаах, дьоҕурдаах дьон-сэргэ тоҕуоруста. Хаартыска: Ааптар түһэриитэ Муона Чараҥар СӨ үтүөлээх артыыһын, Ил Дархан стипендиатын, олоҥхоһут, ньимҥакалаан, норуот ырыаһыта Валентин Исаковы көрсө түһэн, оһуордаах-мандардаах сөрүүн ураһаҕа киирэн, атах тэпсэн олорон, кэпсэтэ түстүбүт. Кини буола турар ыһыах, олоҥхо күрэһин туһунан санаатын үллэстэр – Олоҥхо […]
Сүҥкэн суолталаах, бараммат баайбытын олоҥхону, саха омук фольклорун, саха ырыатын –тойугун оскуола оҕолоругар, ыччат дьоҥҥо үөрэппит, уһуйбут, төрөөбүт нэһилиэгэр култуура сайдыытыгар айымньылаах үлэни ыыппыт, дьону түмэр, тэрийэр дьоҕурдаах киһинэн Вера Иннокентьевна Оконешникованы ааттыам этэ. Кини кэлин Чурапчыга көһөн кэлэн, атын эйгэҕэ да үлэлээтэр, бэйэтин баҕа өттүнэн биир санаалаахтарын түмэн, фольклор, ырыа ансаамбылларын көҕүлээн тэрийэн, “Айылгы” […]