Журнал

Филиал Ассоциации Олонхо в Мегино-Кангаласском улусе создан в августе 2005 года. По инициативе Б.Н. Михайлова, Т.Р. Афанасьевой в селе Майя было проведено собрание с широким привлечением общественности, представителей системы образования, культуры, в котором приняли участие из г. Якутска ученый-эпосовед, писатель Дмитриев П.Н.-Туутук, Е.А. Сидорова, Е.Н. Протодьяконова. Председателем филиала Ассоциации Олонхо путем голосования единогласно избрали начальника […]

В этом году в рамках празднования Декады Олонхо было проведено более 80 мероприятий по всей Якутии. Здесь важно отметить, что в Год семьи в России и Год детства в Республике Саха (Якутия) участие семей и детей стало намного больше. Декада завершилась торжественным собранием общественности, посвященным 25-летию «Ассоциации Олонхо» и ярким вечером подведения итогов. На сцене […]

Аҕыйах хонугунан, сэтинньи 30 күнүгэр  «Айылгы» НАДь айар сезонун аһыллыытынан, П.М. Решетников аатынан народнай театр 55 сылын бэлиэтээн, олоҥхоһут И.Г. Тимофеев-Теплоухов төрөөбүтэ 155 сылыгар ананан «Куруубай хааннаах Кулун Куллустуур» олоҥхону туруоруохтара.  Онуоха сыанаҕа 250-ча киһи кыттара күүтүллэр. Бу Чурапчытааҕы народнай театр историятыгар буола илик түгэн. Сүдү олоҥхону туруорбут талааннаах режиссер Иван Бушковы көрсөн кэпсэттим.    […]

Биһиги уйаара-кэйээрэ биллибэт киэҥ Сахабыт сирин хас биирдии улууһа, хас биирдии түөлбэтэ, төрүт үгэстэри үйэтитиигэ уонна тарҕатыыга өйдөрүн-санааларын, сүрэхтэрин сылааһын ууран айымньылаахтык үлэлиир олус көхтөөх, энтузиаст дьоннордоох. Оннук дьон кэккэтигэр Чурапчы улууһугар, биир бастакынан, кэргэннии Мария Андреевна, Валерий Петрович Герасимовтары уонна Чурапчы култууратын өр сылларга салайсыбыт, билигин “Олоҥхо” киинин дириэктэрэ, урууллаан кэлбит кинилэр үөлээннээхтэрин Дмитрий Дмитриевич Попову ааттыыллара чахчы. […]

Сэтинньи 25  күнүттэн ахсынньы 5 күнүгэр диэри өрөспүүбүлүкэҕэ Олоҥхо дэкээдэтэ ыытыллар. Бу күннэргэ улуустар нэһилиэктэрин ахсын оскуолаларага, уһуйааннарга араас тэрээһиннэр ыытыллаллар. Таатта лиссиэйин IV кылааһын туйгун үөрэнээччитэ Валерия Румянцева олоҥхолуур. Кыысчааҥҥа олоҥхо умсугутуулаах эйгэтин ийэтэ үөскэппит. Хаартыскалары Валерия Румянцева тиксэрдэ. Валерия уһуйаан сааһыттан олоҥхону интэриэһиргээн саҕалаабыт. Онуоха уһуйаан иитээччилэрэ Нюргуяна Ивановна Егорова, Валентина Иннокентьевна Голикова […]

Ренессанс смычковых музыкальных инструментов случился не так давно, являясь продуктом развития музыкальной культуры, ренессансных процессов в этнокультурном комплексе нашей республики. Во многом популярности инструменту придали эксперименты с аутентичным звуком, например, известного мастера и импровизатора Руслана Прокопьевича Габышева, инструменты которого могут «говорить» и «петь» человеческим голосом и явлениями природы, так как струны выполнены из конских волос […]

 Ытыктабыллаах Саха сирин олохтоохторо! Эһигини Олоҥхо күнүнэн ис сүрэхпиттэн истиҥник эҕэрдэлиибин! Олоҥхо – өбүгэбит кэриэс бэлэҕэ, тулхадыйбат модун санаабыт тирэҕэ, саха норуотун тылынан уус-уран айымньытын саамай үрдүк чыпчаала. ЮНЕСКО киһи аймах тылынан уонна өйүнэн айбыт чулуу айымньытынан (шедевринэн) билиммит үйэлээх баайбытын биһиги чөл хаалларар, үөрэтэр, сайыннарар соруктаахпыт. Ол курдук, Сахабыт сиригэр Олоҥхону чинчийэр научнай институттаахпыт, […]

 В рамках Декады Олонхо с 28 по 29 ноября в Якутске состоится Международная научная конференция «Истоки традиционных верований в контексте эпического наследия народов Евразии», посвященная памяти кандидата филологических наук, лауреата Государственной премии РС(Я)имени П.А. Ойунского, заслуженного работника культуры Агафьи Еремеевны Захаровой. Исследователи из разных стран соберутся для обсуждения общих корней и уникальных черт эпического наследия […]

Таатта – саха тыына, өркөн өйө, уран тыла үөскээбит, дириҥник иҥмит ытык сирэ. Олоҥхо уутуйан үөскээн тэнийбит, уус уран литература төрүттэммит көмүс ньээкэ уйата буолар. Ону бэлиэтээн 2006 сыл кулун тутар 2 күнүн улуус баһылыга Протодьяконов Михаил Александрович бастакынан Тааттаҕа Олоҥхо күнүнэн биллэриэҕиттэн ыла сыллата улууска олоҥхо күнэ ыытыллар буолбута. Өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо Ассоциациятын Тааттатааҕы салаата […]

Эбээн норуотун талааннаах уола, Дмитрий Васильевич Кривошапкин-Нимкалан, кини бэйэтин кэнниттэн хаалларбыт литератураҕа кылаатын туһунан ахтан-санаан ааһар тоҕоостоох дии саныыбыт. Дмитрий Васильевич дьоҕура уус-уран тылбаас эйгэтигэр арыллыбыта. Кини бастаан саха народнай поэта Эллэй «Буурҕа, буулдьа дьылларыгар» төлөннөөх поэматын эбээннии тылбаастаан үрдүк сыанабылы ылбыта. Ол кэннэ народнай поэт Семен Данилов хоһооннорун үс туомун, итиэннэ народнай поэт Күннүк […]

Бас-көс дьоммут, улахан учуонайдар, чинчийээччилэр, суруйааччылар олоҥхо туһунан этиилэрин Айыы кыһатын учуутала, поэт Рустам Каженкин бэртээхэйдик киэргэтэн оҥорбут.

Москубаҕа «Биеннале театрального искусства. Уроки режиссуры» буола турар. Олоҥхо тыйаатыра Андрей Титаров «Хардааччы Бэргэн» олоҥхотунан рок-испэктээги көрдөрдө. Ону көрбүт Ольга Сычева диэн нуучча кыыһа санаатын суруйбутун таһаарабыт. Атын киһи хараҕынан хайдах эбитин, олоҥхону хайдах ылыналларын ааҕыҥ. Сегодня предложила вниманию зрителей якутскую рок-оперу Олонхо-театра «Хардааччы Бэргэн» на основе эпоса Олонхо.Перед началом спектакля на сцену вышел режиссер […]

Впервые якутский героический эпос – олонхо – в литературе упоминается с 1844 г., когда во время путешествия по Восточной Сибири (1842–1845 гг.) академик А.Ф. Миддендорф обратил внимание на пение неизвестного олонхосута-импровизатора, которое его очень заинтересовало. Тогда он записал начало олонхо «Эриэдэл Бэргэн» латинским алфавитом на языке оригинала, а затем основное содержание в сжатой форме изложил […]

“Олоҥхо – саха норуотун энциклопедията, бары күндүтэ мустубут музейа. Саха фольклорун бары жанрдарын синтеһэ, киһи билэр бары поэтическай ньыматын сиэркилэтэ” (Суорун Омоллоон).  Олоҥхо – норуот тылынан уус-уран айымньытын чыпчаала. Бухатыырдар охсуһууларын көрдөрөр героическай эпос. Саха олоҕу анаарыыта, историята, философията, өркөн өйө. Олоҥхо уратыта – бөдөҥ айымньы, 30 тыһыынчаттан тахса строкалаах буолар. Фольклор бары жанрдара түмүллүбүт. Биир киһи өйүттэн […]

Агафья Еремеевна Захаровалыын дьылҕам оруобуна 40 сыл анараа өттүгэр көрүһүннэрбитэ. Кини — оскуоланы саҥа бүтэрбит, муммут-тэммит эдэркээн кыысчаан, уйаара-кэйээрэ биллибэт олох киэҥ суолун төрдүн буларбар, айа-тута, үлэлии-хамсыы сылдьар идэбин таба тайанан үөрэнэрбэр, тирэх буолбут дьонтон биирдэстэрэ этэ. «Этэ» диэн суруйарга дууһаҕа нааһа да ыарахан, курус… Дьиҥэ, бу суруйуум олунньуга учууталым 80 сааһын туолар үбүлүөйүгэр тахсыахтааҕа. […]

Сахалартан бастакынан Нуучча географическай уопсастыбатын кыра кыһыл көмүс мэтээлинэн наҕараадаламмыт уустук уонна ураты дьылҕалаах, дэгиттэр дьоҕурдаах саха чулуу дьахтара Мария Николаевна Петрова киэҥник биллибит араспаанньата Андросова-Ионова. Урукку Байаҕантай уонна Боотуруускай улуустарын кирбиилэригэр, Таатта үрэх хочотун Таастаах диэн түөлбэтигэр, билиҥҥинэн Таатта улууһун Дьохсоҕон нэһилиэгин Даккы учаастагын сиригэр төрөөбүт кыыс эрдэҕинээҕи аатынан Маайака, дьоҥҥо-сэргэҕэ биллибитинэн Бөҕө Маарыйа, […]

Олоҥхо тыйаатырын сүрүн режиссера көрөөччүлэрдиин билсиһэ таарыйа, быйылгы былаанын сэһэргиирин көрүҥ

С возникновением фольклористики как науки вопросы жанровой номинации стояли остро. В начальном ее этапе ученые, собиратели допускали разного рода «вольности», и это было нормальным явлением, учитывая уровень этой дисциплины. В последующем фольклористы стали больше обращать на это внимание. Используя народные номинации, начали создавать научные термины относительно жанровой маркировки. Что касается якутского фольклора, казалось бы, на […]

Субуота аайы 19.00 чаастан олоҥхоҕо сүгүрүйээччилэр, тэлэбиисэр иннигэр олорон, олоҥхону толорооччулары истэбит. Ааспыт субуотаҕа, балаҕан ыйын 28 күнүгэр, бэртээхэй толорооччулар быһа тардан ыллаан-туойан аастылар. Хайдах эрэ, куйаартан түспүт дьон курдук, кинилэри киһи сэргиир эбит. Төһө да дьэрэкээн ойуулаах, хомуһуннаах тыллаах олоҥхоттон тыһыынча гыммыттан биирин толордоллор , көрөөччү дьулайынан киирэр олоҥхо барахсан. Били уһуйаан, оскуола оҕотуттан […]