2005 сыллаахха олоҥхобутун киһи аймах тылынан уонна өйүнэн айбыт чулуу айымньытынан ЮНЕСКО бигэргэтэн, 2006 сылтан сэтинньи 25 күнүгэр Олоҥхо күнүн киэҥ далааһыннаахтык бэлиэтиибит. Национальнай бибилэтиэкэ быйылгы Олоҥхо дэкээдэтин чэрчитинэн, «Олоҥхо дьыктаана» диэн сырдатар аахсыйаҕа кыттыһан, өрөспүүбүлүкэ бары оскуолаларын V-XI кылаастарыгар сэтинньи 25 күнүттэн ахсынньы 5 күнүгэр диэри тута тургутугу ыытар. Киирэн толорбуттар Туоһу сурук ылаллар.. […]
«Айар Кут» сойуус уонна Нам улууһун «Отуу уота» суруйааччыларын, хоһоонньуттарын түмсүүлэрин чилиэнэ, үлэ бэтэрээнэ Анна Степановна Хабарова-Айталы «Быралыйа Буура бухатыыр сыдьаана Өнүгүйэ Күн Өркөн бухатыыр» иккис кинигэтэ бэчээттэн тахсыбыт үөрүүтүн биһирэмэ Нам Култууратын дыбарыаһын иһигэр үлэлиир Н. М. Рыкунов аатынан Киин бибилэтиэкэҕэ буолан ааста. Хаартыска: ааптар тиксэриитэ Айар-суруйар дьоҕурдаах, талааннаах, олус сэмэй Анна Степановнаны хас да литературнай […]
Тааттаҕа Олоҥхо декадатын чэрчитинэн “Олоҥхо ыллыгынан” диэн бэрт сэргэх тэрээһин буолан ааста. Манна уһуйаан кырачаан оҕолоруттан саҕалаан, үрдүкү кылаас үөрэнээччилэригэр тиийэ бары бэйэлэригэр сөптөөх, сонун, кэрэхсэбиллээх дьарыгы булан, бэркэ тэһийэн, астынан сырыттылар. Ол курдук, “Таабырын хонуута”, “Аптаах, алыптаах остуоруйалар”, Дьиэрэй, оҕо саас ырыата”, “Чыыбы-чаабы чабырҕах”, “Чөмчүүк саас оһуохайа”, “Оҕо аймах оһуохайын олохтуоҕуҥ!”, “Олоҥхо эйгэтин оонньуулара”, […]
Бас-көс дьоммут, улахан учуонайдар, чинчийээччилэр, суруйааччылар олоҥхо туһунан этиилэрин Айыы кыһатын учуутала, поэт Рустам Каженкин бэртээхэйдик киэргэтэн оҥорбут.
Как приятно испытать неожиданный радостный шок! Даже два! Проехав по шоссе лишь 82 км. от города Якутска, попала в 3-хэтажный огромный, новенький, сельский, Дворец культуры. Уютный запах оладьев, тут же с пылу с жару улетающих к радостным посетителям.Я настолько поразилась, что забыла навыки фотографирования. Это село Нам с населением около 10 тысяч человек. Дворец построен […]
Олоҥхо дьиэтигэр аҕам саастаах дьоммутун чиэстиир тэрээһин буолла. Хайҕал, махтал тыллара этилиннилэр.Дьэ, онтон 1998 сыллаахха уһуллубут Кирилл Никонович Никифоров — Лөкөчөөн «Мохсоҕоллой Боотур» олоҥхотун улахан экраҥҥа көрдөрдүлэр. Олоҥхону автор бэйэтэ туойан саҕалаата. Быыс арыллаатын кытта, аҕыс Айыыларбыт кэчигирэһэн олорон, тура — тура туойан доллоһутан олоҥхобут саҕаланна. Олоҥхо олоҥхонон! Ааспыт кэм ахтылҕана, орто дойдуттан күрэммит дьоммутун […]
Сахабыт сиригэр сэтинньи 25 күнүгэр Олоҥхо күнэ бэлиэтэниэ. Бу күҥҥэ анаан улууска декада биллэриллэн, араас тэрээһиннэр ыытыллыахтара. Биир дойдулаахпыт, Эмистэн төрүттээх ыччат, олоҥхону тарҕатааччы, толорооччу, филологическай билим кандидата Юрий Борисов Арассыыйа наукаларын академията төрүттэммитэ 300 сылыгар анаммыт норуоттар икки ардыларынааҕы кэмпириэнсийэҕэ баран кыттыыны ылан кэллэ. “Москва куоракка «Вклад академической фольклористики в развитие отечественной гуманитарной науки» […]
Өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн саҕаламмыт Олоҥхо декадатын чэрчитинэн, «Сарыал» култуурунай киин «Алгыс» балаҕаныгар олоҥхо кэһиилээх, арыылаах алаадьылаах дьоро күн буолан ааста. Сахалыы сайаҕас кэпсээннээх, өбүгэ оонньуулаах саха балаҕаныгар Ытык Күөл олохтоохторо, оҕолор хото муһуннулар. «Удьурҕай Таатта» этно-бөлөх М.Н. Андросова-Ионова алыптаах олоҥхотун мустубут дьоҥҥо толордо. Оҕолор толорооччу хас биирдии омуннаах-төлөннөөх тойугун болҕойон олорон иһиттилэр, олоҥхо умсулҕаннаах остуоруйатын сэргии, […]
22 ноября в Центре народного творчества “Дом Арчы” города Покровска состоится открытие персональной выставки талантливого мастера Демьяна Колодезникова, посвящённой героическому эпосу Олоҥхо, сообщили в центре «Симэх». Выставка “Удьурҕай ойуута олоҥхо тойугар” станет ярким событием в рамках Декады Олоҥхо, проводимой в Хангаласском улусе Республики Саха (Якутия). Работы народного мастера Хангаласского улуса, победителя республиканских и улусных конкурсов […]
17 ноября Театр Олонхо показал на сцене Московского Губернского театра (худ.рук. Сергей Безруков) спектакль по мотивам олонхо А.Т. Титарова «Хардааччы Бэргэн» в рамках VIII Фестиваля «Биеннале театрального искусства. Уроки режиссуры». Режиссер-постановщик спектакля Андрей Саввич Борисов. Фестиваль проходил при поддержке Президентского фонда культурных инициатив. Перед их отъездом в Москву, лично встретился с актерским составом и пожелал […]
Москубаҕа «Биеннале театрального искусства. Уроки режиссуры» буола турар. Олоҥхо тыйаатыра Андрей Титаров «Хардааччы Бэргэн» олоҥхотунан рок-испэктээги көрдөрдө. Ону көрбүт Ольга Сычева диэн нуучча кыыһа санаатын суруйбутун таһаарабыт. Атын киһи хараҕынан хайдах эбитин, олоҥхону хайдах ылыналларын ааҕыҥ. Сегодня предложила вниманию зрителей якутскую рок-оперу Олонхо-театра «Хардааччы Бэргэн» на основе эпоса Олонхо.Перед началом спектакля на сцену вышел режиссер […]
Таатта Уолбатын олохтоохторо Виктория Всеволодовна уонна Иннокентий Трофимович Боппосовтар тиэргэннэригэр туттубут балаҕаннарыгар “ОЛОҤХО АЛЫПТААХ ЭЙГЭТЭ” диэн дьоро киэһэ буолан ааста. Олоҥхону куолаан толорор “Удьурҕай” бөлөҕү тэрийбит, омук сирдэринэн фестивалларга, куонкурустарга кыттыбыт, 2014 с. Хаҥаласка ыытыллыбыт Олоҥхо ыһыаҕар “Дьулуруйар Ньургун Боотур” олоҥхоттон Кыыс Ньургун тойугунан өрөспүүбүлүкэҕэ Гран При буолбут, “Күлкүл бөҕө оҕонньор икки Силлирикээн эмээхсин икки” […]
Мииринэй куорат кыыһа Черданцева чааһы супту нууччалыы олоҥхолуур. Ол түгэнтэн видеону көрүҥ.
Таатта Харбалааҕар И.В. Николаев аатынан сынньалаҥ киинигэр Олоҥхо ыйын арыйар тэрээһин үрдүк таһымҥа буолан ааста. Бу дьоро киэһэни Оҕо ускуустубатын оскуолата сүрүннээн тэрийдэ. Онно үөрэхтээһин холбоһуга уонна нэһилиэнньэ көхтөөхтүк кыттыста. Тэрээһин кыттыылаахтара оҕолуун-улаханныын бары сахалыы сайбаччы таҥнан кэлбиттэрэ, киирээти кытта, алаадьы буһан сырылыы турара, арыылаах саламаатынан, сылаас алаадьынан айах туппуттара ураты эйгэни үөскэттэ. “Дабайыы” алгысчыттар […]
Олоҥхо күнэ буолара чугаһаата. Онон тэрээһиннэр номнуо саҕаланнылар. Олоҥхо дэкээдэтин уопсай бырагырааматын бу https://olonkho.nlrs.ru/archives/7168 сигэнэн киирэн көрүөххүтүн сөп. Оттон улуустарынан туох хаһан буолара манна “2024 сыл” диэҥҥэ баар https://olonkhotheater.ru/projects/olonkho-decade/ Быйылгы Олоҥхо дэкээдэтэ бу күһүн биһиги кэккэбититтэн туораабыт ытыктабыллаах Агафья Еремеевна Захарова сырдык кэриэһигэр ананар. Кини олоҥхобут аан дойду таһымыгар тахсарыгар, ЮНЕСКО олоҥхону киһи […]
Быйыл Олоҥхо күнүн чэрчитинэн өрөспүүбүлүкэ улуустарыгар араас куонкурустар, бэстибээллэр, быыстапкалар, испэктээктэр, научнай-быраактыычаскай кэмпириэнсийэлэр, квестар, көрсүһүүлэр, айар биэчэрдэр, кинигэлэр биһирэмнэрэ, олоҥхону толоруу тэрээһиннэрэ былааннаналлар. Хаартыска: SakhaGov Өрөспүүбүлүкэ улуустарыгар сэтинньигэ «Ыалга олоҥхолооһун», «Олоҥхоһут – оскуолаҕа», «Олоҥхо дойдутунан олоҥхолоох айан», «Тэрилтэнэн олоҥхону истии», «Истээччини иитии» бырайыактар үлэлиэхтэрэ. Үүнэр көлүөнэ тыйаатыра үөрэх тэрилтэлэригэр «Орто дойду олохтооҕо Ордьоот оҕонньор» олоҥхо […]
Датами проведения Ысыаха Олонхо определены 4 и 5 июля 2025 года. Главным режиссером церемоний открытия и закрытия, в том числе обрядовой части, национального праздника утвержден Руслан Тараховский. Организационные вопросы подготовки к проведению масштабного мероприятия рассмотрели на заседании организационного комитета под руководством заместителя председателя правительства Сергея Местникова. Напомним, в целях сохранения и распространения культурного достояния республики, […]
Сэтинньи 21 күнүгэр Аммаҕа ыытыллыбыт ХVII Олоҥхо ыһыаҕын ыччат ортотугар олоҥхону толорууга Кылаан кыайыылааҕа, Олоҥхо тыйаатырын артыыһа Анастасия Алексеева “Кыыһар кыһыл аттаах Кыыс Урсун удаҕан” олоҥхотун толоруутун истэргитигэр ыҥырабыт. Эһигини сахалыы мааны астаах сандалы күүтэр. Киириитэ: 1000 солк. Буолар сирэ: Е. Ярославскай аатынан Дьокуускайдааҕы кыраайы үөрэтэр түмэл балаҕана Болдьоҕо: 18:30 Билсэр т. 34-03-19
Впервые якутский героический эпос – олонхо – в литературе упоминается с 1844 г., когда во время путешествия по Восточной Сибири (1842–1845 гг.) академик А.Ф. Миддендорф обратил внимание на пение неизвестного олонхосута-импровизатора, которое его очень заинтересовало. Тогда он записал начало олонхо «Эриэдэл Бэргэн» латинским алфавитом на языке оригинала, а затем основное содержание в сжатой форме изложил […]
Ийэ олоҥхоһут, алгысчыт, тойуксут, оһуокайдьыт, үлэ бэтэрээнэ, «Гражданскай килбиэн» бэлиэ хаһаайына Прокопий Прокопьевич Максимов төрөөбүтэ 85 сылынан аналлаах олоҥхону бөлөҕүнэн толорууга «Олоҥхо быстыбат ситимэ» диэн күрэс Бүлүү куоратын В.О. Каратаев аатынан Олоҥхо дьиэтигэр сэтинньи 12 күнүгэр буолан ааста. Оҕолорго I миэстэ — «Дьүрүскэн» фольклорнай бөлөх, Халбаакы орто оскуолата сал. С.Н. Петрова, «Сайдам Дуолан бухатыыр» , […]