События / Бэлиэ түгэннэр
Уус Алдан улууһугар олоҥхоһут, тойуксут, чабырҕахсыт, үс үйэлээх «Алаатыыр Ала Туйгун» олоҥхо ааптара Роман Петрович Алексеев-Бөҕө Арамаана төрөөбүтэ 125 сылын көрсө оҕолорго аналлаах улуустааҕы научнай-бырактыычаскай кэмпириэнсийэ буолла. Муус устар 11 күнүгэр «Олоҥхо дьиэтэ» этнокултуурунай кииҥҥэ (сал. Алексеева М.К.) буолбут кэмпириэнсийэҕэ барыта 40-ча оҕо кыттыыны ылла. Сарсыардаттан итэҕэлбит эргийэр киинэ буолан, куппутун-сүрбүтүн иитиэхтиир Олоҥхобут дьиэтэ сахалыы маанытык таҥныбыт, […]
Быйылгы Олоҥхо ХVIIIыһыаҕа Нерюнгри оройуонугар от ыйын 4-5 күннэригэр ыытыллыаҕа. Манна сыһыаран эттэххэ, 2025 сылга Нерюнгри куорат төрүттэммитэ 50 сылын бэлиэтиир. Иенгра оҕолоро төрөөбүт тылларынан үөрэнэллэр Олунньу 5-7 күннэригэр Нерюнгри куоракка «Нерюнгри улууһугар ыһыах: эпостартан култууралар кэпсэтиилэригэр» диэн XV научнай-методическай кэмпириэнсийэ үрдүк таһымнаахтык ыытылынна. Манна Саха сириттэн, Москваттан, Санкт-Петербургтан, Татарстантан, Хакасияттан, Алтайтан, Бурятияттан, Тываттан, Благовещенскайтан […]
Дьокуускайга икки күннээх тоҕус оһуордаах түһүлгэ бэрт сэргэхтик, көдьүүстээхтик ыытылынна. Уус-уран айымньы 9 араас көрүҥэ Сибиэрэп айар талаанын арылхайдык көрдөрдө, төрүт култуураны өрө тутааччылары сомоҕолоото. Сунтаар улууһун култууратын биир сүрүн тэрээһинигэр өрөспүүбүлүкэ араас муннугуттан барыта 797 киһи, ол иһигэр 347 оҕо кыттыыны ылла. Түһүлгэни түмүктүүр тэрээһиҥҥэ сунтаардар тумулук туттар киһибит бэлитиичэскэй, уопсастыбаннай диэйэтэл Климент Иванов ыалдьыттаата, аан […]
Кулун тутар 28-29 күннэригэр Дьанхаады нэһилиэгэр саха норуотун национальнай геройа Манчаары Баһылай 220, Улуу Кыайыы 80, Мэҥэ Хаҥалас улууһа төрүттэммитэ 95 сылларыгар анаммыт «Куйуур олоҥхото» ыччат олоҥхоһуттар өрөспүүбүлүкэтээҕи күрэҕэ номнуо быйыл онус төгүл ыытылынна. «Куйуур олоҥхото” ыччат күрэҕин “Ыччат олоҥхоһут” өрөспүүбүлүкэтээҕи түмсүү 2015 сылтан Мэҥэ Хаҥалас улууһун Бастакы Тыыллыма нэһилиэгин сиригэр-уотугар төрүттээн ыытан кэлбитэ. 2019 […]
Хаҥалас улууһугар Олоҥхо ассоциацията 2006 сылтан былааннаахтык сөргүтүллэн үлэлиир. Улууска олоҥхону чинчийиигэ, үөрэтиигэ, харыстааһыҥҥа, тарҕатыыга араас таһымнаах үлэ ыытыллар. Тустаах былаан чэрчитинэн сыллата култуура тэрилтэлэрин үлэһиттэрэ, оҕо уһуйааннара, улуус оскуолалара олоҥхону үйэтитиигэ, үөрэтиигэ уонна тарҕатыыга көхтөөхтүк кытталлар. Олохтоох олоҥхоһуттар айымньыларынан кинигэлэр, брошюралар бэчээттэнэллэр, испээктэри, куонкурустары, маастар-кылаастары ыыталлар. Олоҥхо Программатын чэрчитинэн, улууска 2007, 2008, 2009 сылларга […]
Саха Бриллиантовай циркэтэ Устин Нохсоров олоҥхотунан «Дыырай Бэргэн уонна үс төбөлөөх Луо Балык» остуоруйа премьератын көрдөрдө. Дьэ, чахчы, табыллыбыт туруоруу буолла! Испэктээкил Үөһээ, Орто, Аллараа дойдулары дьүһүйэн көрдөрөр. Орто дойдуга дьэрэкээн сибэккилэр тыллаллар, лыахтар көтөллөр. Элбэх, дьэрэкээн да көстүүмнэри тикпиттэр, артыыстар олус да бэлэмнэммиттэр! Олоҥхо уонна циркэ ускуустубата, омос көрдөххө, икки тус-туспа көрүҥнэр эрээри, олус […]
Управление культуры и искусства Нерюнгринского района с 10 марта по 10 мая проводит конкурс по созданию официального гимна Ысыаха Олонхо-2025 как высокохудожественного музыкально-поэтического произведения, олицетворяющего суть и философское содержание национального праздника Ысыах, нацеленного на повышение гражданского сознания жителей района, формирование у них чувства патриотизма и единения народов, уважения к истории и традициям родного края. В […]
Халбаакы 7 уонна 8 кылаастара «Саһаанынан үктэллээх Туруу Тураҕас Аттаах Сайдам Дуолан Бухатыыр» олоҥхону куолаан толорбуппут. Герасимов Эрчим, Акимова Алёна, Терентьева Сайаана, Мандарова Калиста, Гаврильева Клава, Мартынова Милана уонна Томскай Анатолий кыттыбыттара. Олоҥхону толоруу «Тускул» норуот айымньытын дьиэтигэр буолбута, оҕолор уонна улахан дьон кэлэн көрөн-сэргээн ааспыттара. Салайааччыбыт — саха тылын учуутала Петрова Светлана Николаевна. Кини […]
День театра отмечает сегодня весь мир. А как зародилось искусство театра в Якутии? Первые любительские спектакли появились в начале XX века, это были инсценировки сюжетов эпоса олонхо, главные роли в них исполняли олонхосуты. Так, в 1906 году в Якутске в Клубе приказчиков был показан первый спектакль на якутском языке «Бэрт киhи Бэриэт Бэргэн» по мотивам […]
Кэбээйи улууһугар Бырабыыталыстыба ааспыт сыллааҕы отчуотун кэмигэр 2026 сылга буолуохтаах Олоҥхо ыһыаҕын тула тэрийэр хамыыһыйа мунньаҕын ыыттыбыт. Бастаан утаа бырабыыталыстыба бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Сергей Местников салайааччылаах бөлөх Олоҥхо ыһыаҕын буолуохтаах сирин-уотун көрдүбүт. Ыһыах ыһыллыахтаах Ытык сирин олохтоохтор Уһун Хонуу диэн ааттыыллар. Бу сир сайынын маһа-ото көҕөрдөҕүнэ өссө кэрэтийэр диэн кэбээйилэр этэллэр. Аал Луук мас, сүрүн трибуна, […]
Продолжается работа режиссёрско-постановочной группы по подготовке к национальному празднику «Ысыах Олонхо – 2025» в Нерюнгринском районе. Так, с 19 по 21 марта текущего года члены РПГ в составе четырех членов под руководством главного режиссера Руслана Тараховского провели продуктивную методологическую работу в районе. За три дня члены РПГ посетили четыре наслега. Провели рабочие встречи с главой […]
«Кыһыл көмүс мааскаҕа» бэлиэтэммит «Кыыс Дэбилийэ» олоҥхону 2000 сыллаахха режиссер Андрей Борисов Саха тыйаатырыгар туруорбута. Сүрүн оруолга Степанида Ильинична Борисова оонньообута. 2021 сыллаахха Степанида Борисова бэйэтэ режиссердаан, бу испэктээги саҥаттан туруоран, көрөөччү дьүүлүгэр таһаарбыта.Кулун тутар 19 күнүгэр Олоҥхо тыйаатыра төрүттэммитэ 17-с сылынан Бороҕон нэһилиэгин «Тойон Мүрү» сыанатыгар «Кыыс Дэбилийэ» олоҥхонон испэктээги аан бастакытын олоҥхоһут Николай […]
Кулун тутар 22 күнүгэр Саха Бриллиантовай циркэтэ сааскы каникулу көрсө «Дыырай Бэргэн уонна үс төбөлөөх Луо Балык» олоҥхонон остуоруйа премьератын көрдөрдө. Испэктээкил үөһээ дойдуну дьүһүйүүттэн саҕаланна. Манна куупал аннынан кыырайа көтөр, канаатынан хаамар гимнастар »күннэрэ күөрэйдэ». Орто дойдуга дьэрэкээн сибэккилэр тыллаллар, лыахтар көтөллөр, чыычаахтар ыллыыллар. Манна даҕатан эттэххэ, олус да элбэх, дьэрэкээн көстүүмнэри тикпиттэр, артыыстар […]
Саҥа сылы айхаллаан, үүммүт сылы уруйдаан, Туойдаах нэһилиэгэр сыл үөрүүлээх аһыллыытыгар “Олоҥхолоох айан” бырайыагынан күндү ыалдьыт буолан тиийдибит. Билэрбит курдук, быйылыгы сыл Арассыыйаҕа Аҕа дойдуну, Саха сиригэр Ийэ дойдуну көмүскээччилэр, Сунтаар улууһугар С.А. Зверев – Кыыл Уолун сылларынан биллэриллибитэ. Сибиэрэп киинин аатыттан Мария Афанасьевна Тараярова тыл эттэ, ол кэннэ Туойдаах нэһилиэгин олохтооҕо, олоҥхоһут Иван Данилович […]
Кулун тутар 14 күнүгэр Cунтаар улууһун Кэмпэндээйи нэһилиэгэр «Сайдыы» култуура киинигэр Сунтаардааҕы 3-с нүөмэрдээх оскуола үөрэнээччилэрэ С.А.Зверев-Кыыл Уолун «Кулан кугас аттаах Куллустай Бэргэн» олоҥхотунан испэктээк көрдөрдүлэр. Испэктээккэ С.А.Зверев-Кыыл Уолун аатынан Норуот айымньытын киинин «Эйгэ» фольклорнай бөлөҕө ( сал. Алексеева.Т.А, Иванова С.М.), » Пульс» ( сал.Чжан.Н.А.), «Түһүлгэ» ( сал.Лазарева М.В) үҥкүү бөлөхтөрүн оҕолоро кытыннылар. Туруорааччы режиссер […]
2002 сылтан үлэлиир Дьокуускайдааҕы “Арчы Дьиэтэ” култуура духуобунай киинэ, саха норуотун төрүт үгэстэрин, фольклорун, өйүн-санаатын үйэтитэн, дьоҥҥо-сэргэҕэ тириэрдэр соруктаах үлэлээбитэ номнуо 20 тахса сыл буолла. Саха сүдү духуобунай баайын — олоҥхону — киэҥ эйгэҕэ таһаарарга, дьарыгырарга утумнаах үлэни ыытан кэллэ. Олоҥхону тарҕатыыга, толорууга, үйэтитиигэ, ыччакка тиэрдиигэ араас тэрээһиннэр бараллар. Олоҥхо толоруллар эрэ буоллаҕына, олоҥхо буолар, […]
Кулун тутар 14-15 күнүгэр дьоллоох Дьокуускай куоракка сылын аайы ыытыллар өрөспүүбүлүкэтээҕи «Уруйдан улуу олоҥхобут» биирдиилээн, бөлөҕүнэн олоҥхо толоруутугар Дьохсоҕон «Добун» эр дьон бөлөҕө бастакы миэстэни ылла, биирдиилээн толорууга Өксөкүлээх Өлөксөй аатынан оскуола математикаҕа учуутала Афанасий Собакин «Кэскиллээх олоҥхоһут» анал аат ылла. Ону сэргэ салайааччыбыт Афанасий Николаевич «ОЛОҤХО БАСТЫҤ УҺАЙААЧЧЫТА» буолла.
Олоҥхо – саха норуотун тылынан уус-уран айымньытын муҥутуур чыпчаала, үйэттэн үйэ, көлүөнэттэн көлүөнэ тухары бэриллэн испит дириҥ ис хоһоонноох баайа. Улуус баһылыга Анатолий Григорьев көҕүлээһининэн 2017 с.“Сунтаар — Олоҥхо дойдута” бэлиэни докумуонунан бигэргэтэн улууспут бу ааты чиэстээхтик сүгэр. Санатан этэр буоллахха, бу бэлиэ уруһуйун дизайнер идэлээх Марина Горохова оҥорбута. Билигин бу бэлиэ ойуутун араас бэлэххэ-туһахха түһэрэн […]
Аныгы саха оҕотун иитии сүрүн сыала-соруга оҕо быһыытынан аналын, дьоһунун кэрдиис саастарыгар дьүөрэлээн сайыннарыы буолар. Өбүгэлэрбит дьиэ-кэргэҥҥэ батыһыннара сылдьан айылҕаттан тутулуктаныы олуктарын арыйан, онно сөп түбэһиннэрэр ньымаларга үөрэтэллэрэ. Киһи – аймах устуоруйатын хардыытынан олох тускулларыгар уларыйыы киирэн истэҕин аайы сайдыы-үүнүү аартыгын арыйыыга, аан дойдулуун биир буолууга, глобализация долгунугар оҕустаран саха сахатын билинэр өрүттэрэ уустук балаһыанньаҕа […]
Биир дойдулаахпыт, кыраайы үөрэтээччи, олоҥхоһут, Саха АССР оскуолаларын үтүөлээх учуутала Петр Васильевич Оҕотоойоп төрөөбүтэ 115 сылын туолла. Таатта улууһун Арылыйа устар ыраас уулаах Амма эбэ кытыытыгар турар Төрүт учаастагар Петр Васильевич 1910 сыллаахха кулун тутар 10 күнүгэр күн сирин көрбүтэ. 1956 сыллаахха Дьокуускайдааҕы педагогическай үнүстүүт филологичскай бакылкыатын нуучча тылын уонна литературатын салаатын бүтэрбитэ. Иитэр-үөрэтэр үлэтин Уус Маайа […]