События / Бэлиэ түгэннэр
Олоҥхо театрын тыас-уус оператора Айсен Кысылбаиков сыл устата Никандр Прокопьевичка биир да күнү көтүппэккэ дьарыктанан, олоҥхоһут П.Ф. Игнатьев «Кулан Кыыртай бухатыыр» олоҥхотун толорон, олоҥхону толорооччу быһыытынан сүрэхтэммит бэлиэ күнүнэн истиҥник эҕэрдэлиибит!
Бүлүү улууһугар сэтинньи ый 11 күнүгэр Олоҥхо декадата үөрүүлээхтик арылынна. Алгыс сиэрин туомун толордо алгысчыт Саввинова Нюргуяна Капитоновна. Кэлбит дьон алгыстаах алаадьыны амсайан сүрдэрин бөҕөргөтүнэн, алгыс ыллылар. В.О.Каратаев аатынан Бүлүүтээҕи олоҥхоһуттар уонна тойуксуттар народнай коллективын салайааччыта Иванова С.Т. бэлэмнээн таһаарбыт “Бүлүү олоҥхото — быстыбат ситим” кинигэтин сүрэхтэниитэ буолла. Бу кинигэҕэ киирбит 14 олоҥхоһуттар олоҥхолорун оллоонноон […]
Быйыл сэтинньи 25 күнүттэн ахсынньы 5 күнүгэр диэри өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн ыытыллар Олоҥхо дэкээдэтэ олоҥхону аан дойду таһымыгар таһаарсыбыт, ЮНЕСКО-ҕа тиийэ туруорсубут, үөрэх кыһаларыгар олоҥхону тиһиктээхтик үөрэтиини тэрийсибит, үйэтитиигэ араас бырайыактары көҕүлээбит, 200-тэн тахса научнай үлэлээх, научнай-методическай үлэҕэ уонна норуоттар икки ардыларынааҕы сибээскэ туһуламмыт Олоҥхо киинин салайбыт улахан учуонай, Ойуунускай аатынан Судаарыстыбаннай бириэмийэ лауреата, РФ педагогическай […]
Сэтинньи 25 күнүгэр 17.00 ч. улуу Олоҥхобут декадатын үөрүүлээх аүыллыытыгар ыҥырабыт. Бу күн олоҥхону уһун үйэлээн тылбытын, төрүт үгэстэрбитин сүтэрбэккэ тутан хаалларыыга, үлэлии сылдьар туруу дьоммутугар, оҕолорбутугар анаммыт Анал бириэмийэлэри туттарыы, Олоҥхо тыйаатырын уонна П.И. Шадрин аатынан Өктөм орто оскуолатын холбоһуктаах бырайыагынан Н.К. Шамаев-Чопчухаан айымньытынан оҕолорго аналлаах «Дьорҕостой Бэргэн» олоҥхо-испэктээги көрдөрүү буолар. Олоҥхобут алгыстаах түөлбэтигэр […]
Ааспыт нэдиэлэҕэ Дьокуускай куорат Хатас нэһилиэгин «Кэрэчээнэ» уһуйаанын төрүт култуураҕа уһуйааччыта В.Н. Старкова «Олоҥхо тылынан оҕо саҥатын сайыннарыы» кинигэтин сүрэхтэниитэ киин куорат 24 уһуйааныттан уонна Горнай улууһуттан барыта 50 истээччи кыттыылаах буолан ааста. Тэрээһин алгыстаах алаадьынан, мустубут ыалдьыттарга уһуйаан ис тутулун, «Айыы ыллыга» барыл хайысхаларын, ол хайысхаларынан иитээччилэр үлэлэрин билиһиннэрииттэн саҕаланна. Иитээччилэр, «Кулунчук» улахан бөлөх […]
На прошлой неделе в Нерюнгринском районе прошло выездное совещание по организации и проведению в 2025 году Ысыаха Олонхо. На протяжении четырёх дней в поселениях работала выездная комиссия из Якутска, в которую вошли директор научно-исследовательского института Олонхо СВФУ Руслана Анисимова, президент ЯРОО СНЭ «Ассоциация Олонхо» Февронья Шишигина, представитель АУ РС(Я) «Театр Олонхо» Майя Амбросьева. Подготовительные работы […]
Норуоттар сомоҕолоьууларын күнүгэр Сииттэ нэһилиэгэр олохтоох култуура дьиэтин үлэһиттэрин көҕүлээһиннэринэн, «Олоҥхо дойдутун оҕотобун» диэн күрэхтэһии тэрилиннэ. 2026 сылга Кэбээйи улууһугар Олоҥхо ыһыаҕа буолуохтаах, онно бэлэмнэнии үлэлэр, мунньахтар хайыы-үйэ ыытыллан эрэллэр. Хаартыска: Марианна Сивцева тиксэриитэ. “Бүгүҥҥү тэрээһиммитигэр 21 уолан уол көхтөөх кыттыыны ылан, астынныбыт, сүргэбит көтөҕүлүннэ, — диэн кэпсиир А.В. Аргунов аатынан Норуот айымньытын, култууратын дьиэтин […]
ОЛОҤХО — өйү түмүү,Санааны уһугуннарыы,Көмүскэллээх буолуу! Алтынньы ый бүтэһик күннэригэр Чөркөөх бөһүөлэгэр «Көһөҥө көмүстэрэ» оҕо лааҕыра үлэлээн ааста. Барыта 15 үөрэнээччи үс улуустан — Амматтан, Мэҥэ Хаҥаластан, Тааттаттан — олоҥхо толоруутугар үөрэнэн, чочуллан уонна бэйэлэрин сатабылларын, талааннарын үллэстэн тарҕастылар. Ону таһынан бэйэ-бэйэҕэ сыһыаны, доҕордоһуу, сомоҕолоһуу диэннэргэ, эттэринэн-сииннэринэн, ис санааларынан билэн-көрөн, үөрэн-көтөн, инникигэ соруктаах-ыра санаалаах, төрөөбүт […]
Премьер-министр Индии Нарендра Моди в своем подкасте-обращении к народам Индии рассказал о том, что гордится культурой и искусством своей страны, которая распространяется во многих континентах мира. «Можете ли вы представить себе тепло индийской литературы в самом холодном городе мира — Якутске? Это не воображение, это реальность. Истина, которая наполняет нас всех гордостью и радостью», — […]
Мин үөрэнээччилэрим 2020 сыллаахха 28 буолан, аан бастаан оскуола боруогун атыллаабыттара. Кылаас салайааччыта быһыытынан оҕолорбун сахалыы тыыннаах иитэрим-такайарым. Быһыыны-майгыны иитии үлэтигэр сахалыы өс хоһооннору, сомоҕо домохтору үгүстүк туттарым, өбүгэлэрбит олохторун-дьаһахтарын, үгэстэрин туһунан оҕолорбун кытта үгүстүк сэһэргэһэрбит, оҕолор дьонноруттан истибит кэпсээннэриттэн эмиэ үөрэ-көтө үллэстэллэрэ. Ол курдук, алын оскуоланы түмүктүүрбүтүгэр гимназиябыт ааҕар киинигэр “Олоҥхо дойдута” диэн оҕолорум […]
НВК «Саха» ханаалга үгэс быһыытынан ыытыллар эдэр олоҥхоһуттар күрэстэрэ «Олоҥхо-баттл» быйылгы үһүс сезона түмүктэннэ. «Кылаан чыпчаал» муҥутуур кыайыылаах аатын Мэҥэ Хаҥаластан Аксиния Степанова, Ноорой сиэнэ, ылыан ылла. Кини өрөспүүбүлүкэтээҕи күрэс сүрүн бирииһин — 500 тыһ.солк суумалаах сэртипикээти — быһа биэриигэ тутта. . Онтон иккис миэстэни, «Көрөөччү биһирэбилэ» ааты Үөһээ Бүлүүттэн Никита Аянитов ылла. Кини 100 […]
Эпос Аартыкатааҕы киинин дьиэтэ ураты архитектуралаах буолар: үрдүгэр 3 ураһалаах. Онтон биирин таҥан туруорар үлэтин «ВИС» бөлөх тутааччылара түмүктээтилэр. Билигин өссө биир тимир ураһаны туруорууга бэлэмнэнии үлэтэ ыытыллар. Бу туһунан «ВИС» бөлөх пресс-сулууспата иһитиннэрэр. Бу киин саха норуотун төрүт үгэстэрин уонна култуурунай нэһилиэстибэтин үйэтитэр, кэлэр көлүөнэ ыччакка хаалларар соруктан тэриллэр. Комплкес 33 тыһыынча кв. м. […]
Таастаах – именно так называется место проведения Ысыаха Олонхо в будущем году в Нерюнгринском районе. Это территория, которая прилегает к горнолыжной базе и имеет достаточное количество места и развитую инфраструктуру для столь масштабного мероприятия. К моменту посещения экспертами данного места для осмотра и определения основных локаций Ысыаха, солнце уже клонилось к закату. Там за горизонтом […]
Олоҥхо тыйаатырын артыыһа Василина Баланова-Кэрэмэс Лыҥкыр биир дойдулааҕа, Өлүөхүмэ биллэр олоҥхоһута М.Т. Шараборин-Кумаров «Дуо Бухатыыр» олоҥхотуттан бухатыыр уһуйуллар кэрчигин эрэ талан толорорун истэ кэлиҥ. «Дорҕоон дойду» саалатыгар алтынньы 27 күнүгэр.
Мэҥэ Хаҥалас улууһун Оройуоннааҕы норуот айымньытын киинин Г. Г. Колесов аатынан Олоҥхо дьиэтэ сэтинньи ый 22 күнүгэр «ОЛОҤХО ОҔОЛОРО» театрализованнай дьүһүйүүгэ уонна олоҥхону олоҕурбут ньыманан толорууга күрэх биллэрэр. Күрэхпит сыала-соруга: Олоҥхону үйэтитии;-Олоҥхону оҕолорго билиһиннэрии;-Олоҥхоҕо саҥа ааттары булуу;-Олоҥхону киэҥ эйгэҕэ тарҕатыы; Кыттааччы сааһа үс хайысхаҕа арахсар:
Сэтинньи 25 күнүттэн ахсынньы 5 күннэригэр өрөспүүбүлүкэҕэ ыытыллар “Олоҥхо-2024” дэкээдэ Олоҥхо киинин салайааччы, филологическай наука кандидата Агафья Еремеевна Захарова сырдык кэриэһигэр ананыаҕа. Алтынньы 10 күнүгэр СӨ Ил Түмэнин мунньахтыыр саалатыгар ыытыллыбыт Олоҥхо ассоциациятын киэҥ ыҥырыылаах мунньаҕар 3 боппуруос көрүлүннэ. Мунньаҕы өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо ассоциациятын бэрэсидьиэнэ Февронья Васильевна Шишигина салайан ыытта. Тэрээһин ВКС платформаҕа холбонуулаах барда, онон тус кэлэн кыттааччылары […]
Арассыыйаҕа дьиэ кэргэн, Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр Оҕо саас, Таатта улууһугар Таптал, Эрэл, Итэҕэл сылларыгар саха бастакы үөрэхтээх дьахтара, олоҥхоһут, ырыаһыт, фольклору хомуйааччы, учуонай, чинчийээччи Мария Николаевна Андросова-Ионова төрөөбүтэ 160 сылыгар аналлаах «Олоҥхоһут кыыс» күрэх буолла. Бу бырайыак 2014 сылтан утумнаахтык үлэлиир. Быйыл Мария Николаевна үбүлүөйдээх сылыгар улуустааҕы күрэс уопсайа 25 оскуола үөрэнээччитэ, 22 уһуйаан иитиллээччитэ кытыыны […]
Сегодня народ саха отмечает 160-летие кавалера Малой Золотой медали Российского географического общества, носительницы и исследовательницы фольклора саха, женщины-символа силы воли и таланта нации саха Марии Николаевны Ионовой-Андросовой (урожденной Петрова)… В народе за свою недюжинную силу и выносливость названная Бөҕө Маарыйа родилась 1864 году 14 октября в местности Таастаах на стыке Ботурусского и Баягантайского улусов (ныне […]
Бу дьыл алтынньы ый 14 күнүгэр сахаттан бастакы үөрэхтээх дьахтар, айанньыт, фольклору үйэтитээччи, этнограф, олоҥхоһут, поэт, саха түҥ былыргытын чинчиһитэ, национальнай труппа бастакы артыыстарыттан биирдэстэрэ, Нуучча географическай обществотын көмүс мэтээлин кавалера Мария Николаевна Андросова-Ионова төрөөбүт күнүн бэлиэтиэхпит. Салгыы сигэнэн киирэн, кини кинигэлэрин кытта билсэргитигэр ыҥырабыт: *Андросова-Ионова, М. Н. Олоҥхолор, ырыалар, этнографическай бэлиэтээһиннэр, ыстатыйалар* https://ytybibl.ru/index.php/poisk-knig/115/view_bl/74/folklor/51/olo-kholor-yryalar-etnograficheskaj-belietee-inner-ystatyjalar?tab=getmybooksTab&is_show_data=1 *Будикин, Е. […]
Мэҥэ Хаҥалас улууһун Аллараа Бэстээх бөһүөлэгэр култуура киинин үлэтин билсэ тиийэ сылдьан, Гавриил Колесов аатынан Олоҥхо дьиэтигэр ыалдьыттаан аастым. Бу күннэргэ Олоҥхо дьиэтигэр улуустааҕы «Мэҥэ Сыахай» кукольниктар түмсүүлэрин салайааччыта, СӨ уус-уран оҥоһуктарын маастара Лидия Михайловна Николаева «Сайылык» композицияларын быыстапкатын сэргии көрдүм. Улуус «Мэңэ Сыахай» кукольниктарын түмсүүтэ сыл аайы саңаттан саңа бырайыактары толкуйдаан олоххо киллэрэллэр. Айар […]