События / Бэлиэ түгэннэр
Быйылгы сайын Дьокуускай куоракка олорор «Сөргүтүү» айар түмсүүгэ дьарыктанар Хаҥалас улууһуттан сыдьааннаах норуот маастардардарыгар уонна иистэнньэҥнэригэр үгүс ситиһиилэри бэлэхтээн ааста. Олоҥхо туһунан паннолара Санкт-Петербурга тэриллибит «Душа России» норуоттар икки ардыларынааҕы бэстибээлгэ лауреат буолла. Түмсүүнү үһүс сылын Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун маастара Азияна Харлампьева салайан үлэлэтэр. Сүрүн сыалынан XVII үйэттэн саҕалаан саха таҥаһын үөрэтии, сөргүтүү, тилиннэрии буолар. […]
Олоҥхо тоҕо үйэттэн үйэҕэ бэриллэн иһэрий? Кини сырдык идиэйэтэ уонна уус-уран тылын күүһэ норуоту, ыччаты, дьону кэрэҕэ угуйар кыахтаах. Ол иһин «Саха» НКИХ бэйэтин ханаалыгар “Олоҥхо-батл” диэн интерактивнай куонкуруһу быйыл кыһын ыытан, элбэх киһи сэҥээриитин ылбыта. Бу телевизионнай күөн күрэс олоҥхону толорор эдэр дьону талааннарын таһаарар, дьоҕурдарын көрөөччү киэҥ дьүүлүгэр билиһиннэрэр. Олоҥхо курдук уустук жанр […]
СӨ Национальнай бибилэтиэкэтин https://new.nlrs.ru/ сайтын иһинэн “Олоҥхо” диэн портал баар. Манна эһиги ааспыт үйэлэр олоҥхоһуттарыттан саҕалаан, аныгы кэм олоҥхону толорооччуларыгар тиийэ сибидиэнньэлэри булуоххутун сөп. Быһатын эттэххэ, олоҥхо диэн тугун, өйдөбүлүн быһаарар матырыйааллар, чинчийиилэр, ырытыылар, олоҥхо тиэкистэрэ, кинигэлэр, хартыыналар, олоҥхону толоруу, испэктээктэр, лиэксийэлэр, о.д.а. — барыта биир сиргэ түмүллэн эрэр. Ону https://olonkho.nlrs.ru/ сигэнэн киирэн көрүҥ, ааҕыҥ. […]
Дьон улахан сэҥээриитин ылбыт «Лоокуут уонна Ньургуһун» киинэҕэ Олоҥхо тыйаатырын артыыстара Мария Михалева, Гаврил Менкяров, Дмитрий Захаров бэркэ ооньоотулар. Хоруона хамсыгын хааччаҕар хаайыллан олорбут дьон “Кэрэни көрбүт” киинэ кыраһыабай хартыыналарын, глянцевай сурунаалы арыйталыыр курдук, олус кэрэхсии көрбүппүт. Онно өйдөөбүппүт – дьон бүгүҥҥү олох тэтимиттэн-тутулуттан сылайа быһыытыйбытын. Кырдьыга да, ханна эрэ сэптээх-сэбиргэллээх сэрии, социальнай ситимнэргэ тылынан […]
Күһүҥҥү чуумпу киэһэҕэ олоҥхо ойуулаах-мандардаах номоҕун, бары бииргэ сэҥээрэн истиэҕиҥ! Бу киэһэ эһиги иннигитигэр «Ыччат олоҥхоһут» түмсүү салайааччыта, «Олоҥхо батл-2022» кыайыылааҕа, «Олоҥхо дойдутун оҕотобун» өрөспүбүлүкэтээҕи күрэс кыайыылааҕа, Олоҥхо тыйаатырын артыыһа Анастасия Алексеева “Кыыһар кыһыл аттаах Кыыс Урсун удаҕан” диэн олоҥхотун толоруоҕа. Эһигини күүтэр сахалыы мааны астаах сандалы.Киириитэ 1000 солк.Буолар күнэ: балаҕан ыйын 29 күнэ, киэһэ […]
2024 сылга Амма улууһугар ыытыллар Олоҥхо ыһыаҕар бэлэмнэнии саҕаланна. Балаҕан ыйын 19 күнүгэр ыһыаҕы оҥорорго анаммыт кэмитиэт мунньаҕа буолла. Тэрээһин кэмитиэтин салайааччыта СӨ бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Сергей Местников этэринэн, Аммаҕа ыһыахха бэлэмнэнии чэрчитинэн 21 саҥа эбийиэги тутуу былааннаммыт. Сиэр-туом ыытыллар сирэ, түһүлгэлэр, күрэхтэһэр эбийиэктэр, Аал Луук Мас тутуллара барылга киирбит. Тэрээһин аһыллыытын уонна сабыллыытын режиссерунан […]
Бу күннэргэ С.А.Зверев-Кыыл Уола аатынан норуот айымньытын киинигэр СӨ Олоҥхо тыйаатырыттан Саха сирин биир бастыҥ олоҥхону толорооччута, тыйаатырга уһуйааччы маастарынан үлэлиир, СӨ үтүөлээх учуутала Никандр Тимофеев олоҥхону толорорго холонон көрөр дьоҥҥо бэйэтин маастар-кылааһын ыытта. Тоҕоостоох түгэн көстүбүччэ, Никандр Прокопьевичтан олоҥхону нэһилиэнньэҕэ хайдах гынан тириэрдэн, маассабай култуура биир сүрүн көстүүтэ буоларын ситиһэбит, хайдах сайыннарабыт диэн ыйыттым. Билигин […]
«Саха» НКИХ тэлэбиидэнньэтэ дьон биһирэбилин ылбыт «Олоҥхо-баттл» бырайыакка кыттааччылары ыҥырабыт. Бу интерактивнай күрэхтэһии иккиһин ыытыллар. Ийэ тылы илбистиир, төрүт тылы төкүнүтэр 18-40 диэри саастаах эдэр олоҥхоһуттар сайаапкаҕытын биэриҥ. Балаҕан ыйын 16 күнүгэр диэри olonkho_battle_nvk@mail.ru туталлар. Куонкурус балаһыанньата:
Мииринэй куорат суруйааччыта Петр Игнатьев нарыламмыт дьүрүскэннээх тойуксут, кыладыйар тыллаах сэhэнньит, айымньылаахтык аhыллан амалыйар алгысчыт быhыытынан биллэрэ. Кини 1998 сыллаахха айбыт “Кулан Кыыртай бухатыыр” олоҥхото билигин саха норуотун уус-уран дьүhүйүүтүн “сүмэтинэн”, биир дойдулаахтарын киэн туттуутунан буолар. Бэл, оҕо уhуйааннарыгар, оскуолаларга “Кулан Кыыртай бухатыыр” олоҥхону туруорар буолбуттар. 2019 сыллаахха “Алмаас” култуура дыбарыаһын үктэлигэр олохтоох сахалар “Кулан […]
Таатта Чөркөөҕөр балаҕан ыйын 7-8 күннэригэр Былатыан Ойуунускай төрөөбүтэ 130 сылынан «Мин туйгун норуотум – айар күүс кыһата” диэн «Иис-Уус-Ас ФЕСТ» диэн тэрилиннэ. Билэргит курдук, улуу убайбыт Ойуунускай отут үс суол олоҥхоттон талан-таҥан, чочуйан, наардаан-сааһылаан, эбэн-сабан, киэргэтэн, олоҥхо канона буолар “Дьулуруйар Ньургун Боотуру” сурукка түһэрэн үйэтиппит үтүөлээх. Ону холобур гынан, сахалар олоҥхолоро маннык сиппит-хоппут сүдү […]
Горнайга «Олоҥхо дойдута» диэн 5-12саастарыгар диэри саастаах оҕолорго Кировскай нэһилиэгин бибилэтиэкэтигэр уруһуй күрэһэ түмүктэммит. Барыта 23 оҕо кыттыбыт. Кыттааччылар туоһу суругунан уонна сэмэй бириистэринэн бэлиэтэммиттэр. Эһиги болҕомтоҕутугар бибилэтиэкэр Сайыына Терентьева оҕолор уруһуйдарын хаартыскаҕа түһэрэн ыыппытын таһаардыбыт.
Дьааҥы сирин биир киэн туттар ыччата Игнатий Васильевич Слепцов Олоҥхо ыһыаҕар Өймөкөөн Томторугар биир дойдулаахтарын – дьааҥылары — кытта айаннаан тиийбит. «Бэйэм Дьааҥыларбын кытта айаннаан тиийбитим, ол да буоллар уус алданнарым былдьаһыы бөҕө, оһуохайга уонна олоҥхоҕо бастаатаххына үллэстиэхпит дииллэр этэ, ол да үөрүүлээх, ол аата сыаналыыллар эбит», – диэн кэпсээнин саҕалыыр. Дьааҥыларга Игнаты билбэт, истибэтэх […]
Балаҕан ыйын 7-8 күннэригэр Таатта улууһун Чөркөөх нэһилиэгэр «Иис-Уус Фест» диэн үөрэхтээһин форума ыытыллар. Былатыан Ойуунускай төрөөбүтэ 130 сылыгар ананар буолан, суруйааччы «Мин туйгун норуотум — айар күүс кыһата» диэн этиитинэн тоҕоостоохтук ааттаабыттар. Тэрээһин бырагырааматын кытта билсиҥ. Форум чэрчитинэн балаҕан ыйын 8 күнүгэр «Хомуур олоҥхо» Чөркөөх түмэлин Моҕол ураһатыгар күнүс 14.00 ч. тэриллэр. Таатта оҕото […]
В цифровом архиве НИИ Олонхо в свободном доступе представлены свыше 400 научных работ сотрудников Института, опубликованные начиная с 2012 г. по сегодняшний день. Одной из магистральных задач Института является создание и распространение научного понимания якутского героического эпоса олонхо-Шедевра ЮНЕСКО. http://iolonkho.s-vfu.ru/archive/node/359.
В Северо-Восточном федеральном университете состоялась встреча с заместителем председателя Правительства Республики Саха (Якутия) Сергеем Местниковым. Участники обсудили ход мероприятий, посвященных Году педагога и наставника в Российской Федерации, а также подготовку к изданию научного труда «Энциклопедия Олонхо» в пяти томах. По информации и.о. директора НИИ Олонхо СВФУ Руслана Анисимова, тематическая «Энциклопедия Олонхо» — это красочно оформленное […]
Опера 2024 сыл муус устарыгар көрөөччү дьүүлүгэр тахсара былааннанар. Ол туһунан улуус баһылыга Сергей Винокуров иһитиннэрдэ. – 2022 сыллаахха АЛРОСА тус сыаллаах үбүлээһин дуогабарын үбүттэн улууспут сыанатыгар Саха сиригэр аан бастакынан опера туруорбуппут. Опера диэн – үрдүкү ускуустуба көрүҥэ, аныаха диэри Дьокуускайга эрэ туруоруллара. Биһиги ол чахчыны уларыттыбыт. Кастины идэтийбит артыыстар уонна норуот талааннаахтарын ортотугар […]
В августе правительство РФ утвердило положение о федеральном реестре объектов нематериального этнокультурного достояния. Традиционные ремесла, музыкальное, танцевальное и эпическое наследие народов Арктики необходимо включить в федеральный реестр объектов нематериального этнокультурного достояния России. Об этом сообщает ТАСС со ссылкой на мнение опрошенных экспертов. В августе правительство РФ утвердило положение о федеральном реестре объектов нематериального этнокультурного достояния России. Постановление […]
Баараҕай тутууну 2024 сыл бүтүүтүгэр олоххо киллэрэр былааннаахтар. Билиҥҥи туругунан тутуу 35% бэлэм. Эбийиэккэ 200-тэн тахса киһи, 7 тиэхиньикэ үлэлиир. Киин Уһук Илиҥҥэ уонна Арассыыйаҕа култуура биир бөдөҥ комплексынан буолуоҕа. Сэттэ мэндиэмэннээх уопсайа 33 тыһ.кв.м. иэннээх, 36,7 м. үрдүктээх, 1530 миэстэлээх буолуохтааҕын туһунан этиллэр. Саҥа дьиэҕэ Судаарыстыбаннай филармония, Олоҥхо тыйаатыра уонна П.А.Ойуунускай аатынан Саха Академическай […]
Федеральный реестр объектов нематериального этнокультурного достояния — сказок, былин, танцев, обрядов, ремесел, традиций и обычаев — появится в России, передает пресс-служба кабмина РФ. Постановление о порядке его формирования и ведения подписал председатель Правительства Михаил Мишустин. В реестре будет содержаться информация о происхождении того или иного объекта, местности его бытования, носителях и хранителях самобытной традиционной культуры. […]
Театр олонхо 22 июля с аншлагом выступил на фестивале «Возрождение: Эпос в современном прочтении», который состоялся в историческом парке города Болгар Республики Татарстан. Спектакль посетил Государственный советник Республики Татарстан Минтимер Шарипович Шаймиев. На фестивале Театр олонхо был единственным театром, представляющим Якутию, вызвав неподдельный зрительский интерес. Уже за час до спектакля зрительный зал был практически полон, […]