События / Бэлиэ түгэннэр
Федеральный реестр объектов нематериального этнокультурного достояния — сказок, былин, танцев, обрядов, ремесел, традиций и обычаев — появится в России, передает пресс-служба кабмина РФ. Постановление о порядке его формирования и ведения подписал председатель Правительства Михаил Мишустин. В реестре будет содержаться информация о происхождении того или иного объекта, местности его бытования, носителях и хранителях самобытной традиционной культуры. […]
Театр олонхо 22 июля с аншлагом выступил на фестивале «Возрождение: Эпос в современном прочтении», который состоялся в историческом парке города Болгар Республики Татарстан. Спектакль посетил Государственный советник Республики Татарстан Минтимер Шарипович Шаймиев. На фестивале Театр олонхо был единственным театром, представляющим Якутию, вызвав неподдельный зрительский интерес. Уже за час до спектакля зрительный зал был практически полон, […]
Соответствующие изменения в отдельные законодательные акты Республики Саха (Якутия) в сфере культуры будут внесены на рассмотрение Государственным Собранием (Ил Тумэн) РС(Я). Речь идет о приведении в соответствие терминов республиканских норм Федеральному закону от 20 октября 2022 года № 402-ФЗ «О нематериальном этнокультурном достоянии Российской Федерации», в котором введен введен понятийный аппарат в области нематериального этнокультурного достояния […]
Эркээйи Эргиирэ пилотнай бырайыак Саха Сирин үөрэхтээһинигэр тарҕанан иитэр-үөрэтэр үлэҕэ киэҥник туттуллар. Өлөөн оройуонугар «Кэнчээри» уһуйаанын иитээччилэрэ бу бырайыагы күүстээхтик туһаналлар. Эрэгийиэн таһымыгар тахсыбыт бырайыак пилотнай былаһаакката «Кэнчээригэ» иккис сылын үлэлиир. Бу бириэмэ тухары орто бөлөх иитээччилэрэ Иванова Оксана Николаевна уонна Христофорова Сардана Мартовна күүстээхтик туһанан, оҕо тылын сайдыыта баай ис хоһоонноох буоларын ситиһэллэр, өйүн-санаатын […]
2022 сыл алтынньы 3 күнүгэр “Юбилейная” трубкаҕа көстүбүт 66,99 караттаах алмаас тааска 2023 сыл тохсунньу 26 күнүгэр «АЛРОСА» аахсыйалаах хампаанньа салалтатын 01.11.-П бирикээһинэн РСФСР, Саха АССР үтүөлээх, Саха АССР норуодунай артыыһа, ССРС суруйааччыларын Сойууһун чилиэнэ, П.А.Ойуунускай аатынан Судаарыстыбаннай бириэмийэ лауреата, «Дьулуруйар Ньургун Боотур» олоҥхону грампластинкаҕа толорбут Гаврил Гаврильевич Колесов аата иҥэриллибитэ. Бу сайын бэс ыйын […]
В настоящем номере журнала сотрудники научных и образовательных учреждений РФ и Кыргызстана поделились результатами своих исследований: Кыргызско-Российский Славянский университет имени Б. Н. Ельцина (Бакиров А. А.) – «Художественное изображение военного искусства кыргызов в героическом эпосе «Манас»; Кабардино-Балкарский государственный университет имени Х. М. Бербекова (Ахматова М. А., Кетенчиев М. Б.) – «Синтаксические конструкции с однородными членами […]
Соответствующие изменения в отдельные законодательные акты Республики Саха (Якутия) в сфере культуры будут внесены на рассмотрение Государственным Собранием (Ил Тумэн) РС(Я). Речь идет о приведении в соответствие терминов республиканских норм Федеральному закону от 20 октября 2022 года № 402-ФЗ «О нематериальном этнокультурном достоянии Российской Федерации», в котором введен введен понятийный аппарат в области нематериального этнокультурного достояния Российской […]
От ыйын 1-2 күннэригэр кэрэ айылҕалаах Өймөкөөн улууһун Томтор бөһүөлэгэр тэриллибит Олоҥхо 16-с өрөспүүбүлүкэтээҕи ыһыаҕар оһуокайдьыттар күрэхтэригэр Бүлүү улууһун биллэр оһуокайдьыта Каролина Харлампьева бүлүүлүү оһуокайы толорон, Кылаан бирииһи ылары ситистэ. Быйыл сайын тэриллибит оһуокай өрөспүүбүлүкэтээҕи таһымнаах күрэхтэригэр бүлүүлэр, чуолаан, Үгүлээттэн төрүттээхтэр Федора Донская уонна Каролина Харлампьева дьоһуннук кыттыбыттарын, дойдуларын ааттаппыттарын, өрөгөй кыайыыларынан биир дойдулаахтарын үөрдүбүттэрин […]
Сегодня, 18 июля, в Национальной библиотеке Якутии состоялась презентация книги фольклорных материалов «Бардам Баабый». В книге впервые как целостное собрание представлены неопубликованные фольклорные и рукописные материалы, собранные в 1945-1947 гг. одним из фиксаторов и одновременно носителей устной традиции, внештатным корреспондентом Научно-исследовательского института языка, литературы и истории Андреем Гаврильвичем Местниковым и в настоящее время хранящиеся в Рукописном фонде Архива Якутского […]
«Айыы санаа айана» Олоҥхо XVI ыһыаҕа өрөгөйдөөх Өймөкөөн сиригэр Томтор сэлиэнньэтин “Көмүс күрүө” этнокультурнай комплекска икки күннээх түүн киэҥ далааһыннаахтык ыытылынна. Уус Алдан улууһа 70-тан тахса киһилээх кэлэн, Олоҥхо ыһыаҕар көхтөөх кыттыыны ыллыбыт. Дэлэгээссийэни улуус баһылыгын солбуйааччы Семен Бурнашев, улуус култуураҕа управлениетын начальнига Иннокентий Аммосов салайдылар. Икки күннээх Олоҥхо ыһыаҕар биир дойдулаахтарбыт ситиһиилээхтик кытыннылар. Ол […]
Амма улууһун бастакы кулубата Афанасий Рязанскай төрөөбүтэ 150 сылыгар анаммыт үбүлүөйдээх ыһыах күн араас эгэлгэ күрэхтэр ыытыллыннылар. Ким сатаан тойуктуур, оһуохайдаан дьиэрэтэр, уран да тарбахтаахтар кинилэргэ анаммыт күрэхтэргэ көхтөөхтүк кытыннылар Биир саамай сэргэх тэрээһин – Күннүк Уурастыырап “Тойон Дьаҕарыма” олоҥхотун күргүөмнээхтик ааҕыы. Бэрт интэриэһинэй буолла. Манна ананан оҥоһуллубут түһүлгэҕэ 44 киһи кэлэн кыттыыны ылла. Бу […]
Былыргы былдьаһыктаах дьыллар быралыйар быраман мындааларыттан, урукку охсуһуулаах дьыллар уларыйар уорҕаларыттан, ааспыт араллааннаах дьыллар анараа таһааларыттан саха норуотун мындыр өйүн, аан дойдуну, олоҕу анаарыытын түмэн көрдөрөр, киһи кыаҕын уруйдуур, ийэ тыл сүөгэйин-сүмэтин иҥэриммит сүдү айымньыбыт олоҥхо буолар. Олоҥхо — норуот тылынан уус-уран айымньытын чыпчаала, бухатыырдар хорсун сырыыларын хоһуйар эпическэй айымньы. Олоҥхо дириҥ суолтатын өйдөөн, 2005 […]
Үрдүк очуос хайалардаах, дохсун сүүрүктээх Индигир өрүстээх, киниттэн тардыылаах үрэхтэрдээх, сүүрүгүрэр үрүйэлэрдээх, ойуу тыа симэхтээх тыалардаах, ирбэт тоҥ муустаах, улуу Лабынкыр күөллээх, улахан эбэлэрдээх, үтүө кэрэ дьонноох ытык мааны Өймөкөөн сиригэр ыытыллыбыт Олоҥхо ыһыаҕа дууһабытын тутта, сүрэхпитин сылаанньытта. 16-с төгүлүн ыытыллар «Айыы санаа айана» өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо ыһыаҕа Өймөкөөҥҥө ыытыллыбыта Сахабыт сиригэр сомоҕолоһуу уонна духуобунай сайдыы […]
ХИФУ Олоҥхо үнүстүүтэ 5 томнаах энциклопедияны бэлэмнииринэн, олоҥхоһуттар тустарынан чахчылары хомуйаары, аймахтарын сибээскэ тахсалларыгар көрдөспүтэ. Билиҥҥи туругунан 210 киһи биллибит. Хаан уруу аймахтар саамай чопчу биографическай сибидиэнньэлэри биэрэллэрэ чахчы. Маныаха ордук түргэнник уонна эппиэтинэстээхтик Мэҥэ Хаҥалас Олоҥхотун дьиэтэ, Ньурба, Үөһээ Бүлүү, Үөһээ Дьааҥы, Горнай, Муома, Орто Халыма, Кэбээйи, Өлүөхүмэ, Өймөкөөн култуураларын управлениелара көмөлөспүттэр. Бу «Энциклопедия […]
Первый всемирный форум сказителей эпосов с участием исполнителей и эпосоведов из регионов России, Монголии, Узбекистана состоялся в Республике Кыргызстан. Северо-Восточный федеральный университет представили директор Института Олонхо Руслан Анисимов и старший научный сотрудник, исполнитель олонхо Юрий Борисов. На форуме в Иссык-Кульской области собрались представители девяти национальностей и обсудили идеи по развитию культуры сказания народных эпосов. Директор […]
В Якутске идет строительство Арктического центра эпоса и искусств. Масштабный объект планируют ввести в эксплуатацию к концу 2024 года. Он станет одним из крупнейших культурных комплексов не только на Дальнем Востоке, но и по всей России. Объект уникален как по применяемым архитектурным решениям, так и по климатическим условиям, в которых он возводится. На сегодняшний день […]
«Таатта улууһа» МО дьаһалтатыгар Өймөкөөн Томторун «Көмүс күрүө» этнокультурнай комплексыгар ыытыллыбыт «АЙЫЫ САНАА АЙАНА» Олоҥхо өрөспүүбүлүкэтээҕи XVI ыһыаҕын кыайыылаахтарын чиэстиир тэрээһин ыытылынна. Киэн тутта ааттыыр, биир дойдулаахтарбытын чиэстиир долгутуулаах түгэн сомоҕолуур күүстээх өрөгөй ырыатыттан саҕаланна. Үөрүүлээх тэрээһини улууһун баһылыгын солбуйааччы Егор Ноенохов Олоҥхо ыһыаҕар Тааттаттан уопсайа 120 кыттааччы, сүрүннүүр тэрийээччи тиийэн, ытык Таатталарын ааттатан, үһүс […]
Өймөкөөн улууһун Томторугар ыһыллыбыт өрөспүүбүлүкэтээҕи «Айыы санаа айана» Олоҥхо ыһыаҕа бэрт үрдүк таһымнаахтык ааспытын туоһута — дьон-сэргэ истиҥ махтал тыла. Күн бүгүҥҥэ диэри улуустартан ыыппыт Махтал суруктар Өймөкөөн улууһун бассаап бөлөхтөрүгэр тарҕана тураллар. Анаабыр национальнай (дулгаан-эбэҥки) улууһуттан «Анаабыр уоттара» хаһыат уопсастыбаннай кэрэспэдьиэнэ, СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ Мария Попова-Сарыада санаатын маннык үллэһиннэ: — Кырдьык да, Олоҥхо ыһыаҕа ыһыллыбыт Өймөкөөнө […]
Өрөспүүбүлүкэ олохтоохторугар, саха норуотугар бүттүүнүгэр даҕаны улахан суолталаах тэрээһин – Олоҥхо Ыһыаҕа Аан дойдуга тымныы оройунан билиниллибит ытык Өймөкөөн сиригэр үрдүк таһымнаахтык тэриллэн, сир-сир аайыттан ыалдьыт бөҕө тоҕуоруһан, дьиҥ сахалыы ыһыахтаан, үөрэн-көтөн, ыалдьытымсах, үлэһит Өймөкөөн дьонугар-сэргэтигэр уһун кэмҥэ умнуллубат махтал-алгыс тылларын этэн тарҕастылар. Олоҥхо ыһыаҕын биир сүрүн тэрийсээччи, Ил Түмэн бастакы вице-спикерэ Александр Жирков эппитин курдук: «Тыһыынчанан киһи […]
Өймөкөөҥҥө буолан ааспыт Олоҥхо ыһыаҕа өр кэмҥэ диэри кэрэ кэпсээн буолан кэрэхсэниэҕэ, чаҕылхай өйдөбүл буолан ахтыллыаҕа, сылдьыбыт дьон өйүгэр-санаатыгар хатыламматтык хаалыаҕа. Умнуллубат үтүө күннэри саныы бу видеосюжеты көрүҥ, сэргээҥ диэн ыҥырабыт.